علی‌رغم اقدامات شدید سرکوب گرانه دستگاه امنیتی برای ممانعت از حضور کارگران در تجمعات خیابانی اول ماه مه، اما مراسم‌های متعددی در شهرهای مختلف کشور به مناسبت روز جهانی کارگر برگزار شد. در رشت گروهی از کارگران و فعالان جنبش‌های اجتماعی روز جمعه ۹ اردیبهشت به استقبال اول ماه مه رفتند و مراسمی به همین مناسبت برگزار نمودند. در این مراسم برخی فعالان کارگری و کارگران بازنشسته سخنرانی کردند. در برخی شهرهای کردستان ازجمله سنندج نیز مراسم‌هایی به این مناسبت برگزار شد.در سنندج حضور کارگران پررنگ بود. در سقز محمود صالحی درمیان مردم حاضر شد و علی‌رغم حضور مأمورین امنیتی در محل، در رابطه با روز کارگر سخنرانی کرد. در اهواز نیز کارگران بازنشسته در مراسم یازده اردیبهشت حضور چشمگیری داشتند. کارگران بازنشسته تأمین اجتماعی در چندین شهر دیگر در سراسر کشور به خیابان آمدند.
در اول ماه مه اما برجسته‌تر از همه‌جا، هفت‌تپه بود که بار دیگر درخشید کارگران بارز هفت‌تپه با اعلام قبلی، در روز اول ماه مه ( ۱۱ اردیبهشت) دست از کار کشیدند و با تجمع و گرد هم‌آیی این روز کارگری را گرامی داشتند. در این تجمع کارگری ویژه اول ماه مه، ابراهیم عباسی منجزی و یوسف بهمنی دو تن از نمایندگان کارگران هفت‌تپه سخنرانی کردند. نمایندگان کارگران هفت‌تپه در سخنان خود، ضمن مرور مبارزات کارگران هفت‌تپه و تأکید بر اتحاد کارگران و ادامه مبارزه تا پیروزی، شعارهایی نیز علیه ستمگران و مفسدانی از نمونه قالیباف رئیس مجلس سر دادند. در این تجمع بار دیگر از سپیده قلیان و فرزانه زیلابی قدردانی به عمل آمد. درعین‌حال از اسماعیل بخشی به‌عنوان رهبر مبارزات کارگران هفت‌تپه و به‌عنوان یک کارگر نمونه یاد شد. کارگران با سردادن شعار ” بخشی حمایتت می‌کنیم” و کف زدن ممتد، همراه با اول ماه مه، یاد رفیق مبارز و آگاه خود را نیز گرامی داشتند.
در آستانه اول ماه مه، اعتصابات کارگری، صدور فراخوان‌ها و انتشار بیانیه‌های ویژه اول ماه مه و تدارک اعتصاب گسترده سراسری در این روز، تمام فضای سیاسی جامعه را دست‌کم طی دو هفته اخیر به خود اختصاص داد. تدارک اعتصاب گسترده و سراسری کارگران پروژه‌ای و پیمانی نفت و گاز و پتروشیمی در روز اول ماه مه ( ۱۱ اردیبهشت )،فراخوان ” شورای سازمان‌دهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت” برای اعتصاب و تجمع در اول ماه مه، حمایت شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران از کارگران و فراخوان اول ماه مه و اعلام تجمع سراسری در همین روز، نمونه روشنی از بلور بندی قطب کارگران و زحمتکشان در تقابل و مبارزه با استثمارگران و ستمگران را به نمایش گذاشت. حمایت عملی معلمان و اعلام تجمع سراسری در روز اول ماه مه، مهیا شدن زمینه‌های عینی اتحاد کارگران و زحمتکشان بر پایه‌‌‌ی یک‌رشته خواست‌های مشترک را به اثبات رساند. طبقه کارگر و بخش بسیار مهمی از این طبقه یعنی کارگران پیمانی و پروژه‌ای صنعت نفت ، فراخوان دهنده اعتصاب سراسری در محور این اتحاد و مبارزه بودند.
دور اخیر اعتصابات و تجمعات اعتراضی کارگران نفت و گاز و پتروشیمی که از اواخر فروردین آغازشده و در روزهای نخست اردیبهشت‌ماه نیز ادامه یافت، با انتشار فراخوان کارگران پروژه‌ای نفت و آغاز اعتصاب سراسری از ۵ اردیبهشت وارد مرحله جدیدی شد. ” شورای سازمان‌دهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت” با انتشار بیانیه‌ای ضمن حمایت از کارگران پروژه‌ای، عموم کارگران نفت را به اتحاد و اعتصاب سراسری و نمایش قدرت در روز اول ماه مه دعوت کرد. اعتصاب سراسری در نفت با فراخوان کارگران پروژه‌ای از ۵ اردیبهشت آغاز شد. اگر در یک هفته قبل از آن کارگران پتروشیمی آرین متانول، پتروشیمی بوشهر، کارگران پروژه‌ای ساخت مخازن در پالایشگاه آدیش کنگان، کارگران و کارکنان نوبت‌کار زیرمجموعه شرکت مناطق نفت‌خیز جنوب، کارگران نوبت‌کار شرکت نفت و گاز آغاجاری، پرسنل نوبت‌کار شرکت بهره‌برداری نفت و گاز مسجدسلیمان و چندین شر کت دیگر دست به اعتصاب زده بودند، ۵ اردیبهشت، کارگران پروژه‌ای شاغل در سایت یک پتروشیمی بوشهر، پترو پالایش کنگان، کارگران پروژه‌ای مخازن سبز عسلویه، کارگران شاغل در فاز ۱۹ عسلویه، کارگران پروژه‌ای شرکت پتروکیان و کارگران پتروشیمی هنگام نیز دست به اعتصاب زدند. روز بعد کارگران پروژه‌ای داربست بند نیروگاه برق اردبیل، کارگران نیروگاه اسلام‌آباد غرب، کارگران پیمانی نیروگاه سیکل ترکیبی b00 عسلویه، کارگران پروژه‌ای ناو رود در پترو پالایش کنگان و کارگران پتروشیمی مسجدسلیمان وارد اعتصاب شدند. ۷ اردیبهشت کارگران پروژه‌ای شرکت جهان پارس شاغل در فاز ۲ پالایشگاه بید بلند بهبهان به اعتصاب پیوستند.۸ اردیبهشت کارگران پروژه‌ای شرکت فرا پتروسازان نفت ستاره بندرعباس و۱۰ اردیبهشت کارگران پروژه‌ای شرکتIGC شاغل در پروژه مجتمع گاز NGL3100 واقع در شهرستان دهلران، نیروهای ساخت مخزن و پایپ راک پتروشیمی اسلام‌آباد غرب و نیروهای پیمانکاری شیروانی پتروشیمی دماوند در فاز دو عسلویه به اعتصاب پیوستند. این روند در روز یازده اردیبهشت، اول ماه مه نیز ادامه یافت.
همزمان با اعتصاب سراسری در نفت و گاز و پتروشیمی، دیگر مؤسسات تولیدی و خدماتی نیز از نمونه آذر آب، فولاد، شکوفا صنعت کرمان، کاشی اصفهان، کارگران فصلی(نی‌بر) هفت‌تپه و برخی مراکز دیگر کارگری نیز دست به اعتصاب زدند. چندین تشکل مستقل ازجمله سندیکای کارگران شرکت واحد، سندیکای کارگران شرکت نیشکر هفت‌تپه و ۷ تشکل دیگر(۱) با انتشار بیانیه مشترک ۱۳ ماده‌ای مورخ ۸ اردیبهشت ۱۴۰۱ به مناسبت اول ماه مه، بار دیگر بر اتحاد و همبستگی کارگری در اول ماه مه تأکید نموده و پشتیبانان جنبش کارگری را به اتحاد عمل برای گسترش و تعمیق مبارزه دعوت کردند. در قطعنامه مشترکی که با امضای۱۰ تشکل دیگر(۲) به مناسبت اول ماه مه انتشار یافت نیز ضمن اشاره به اتحاد و همبستگی کارگری، بر ضرورت دگرگونی نظم موجود تأکید شده است. حمایت از کارگران پروژه‌ای و پیمانی نفت و تأکید بر اتحاد کارگران در روز اول ماه مه، منحصر به این تشکل‌ها نبود. علاوه بر شورای هماهنگی تشکل‌های مستقل فرهنگیان که با صدور بیانیه رسماً از کارگران و اعتصاب سراسری آن‌ها حمایت نمود، بسیاری از تشکل‌های معلمان در استان‌ها و شهرستان‌های مختلف نیز با صدور اطلاعیه‌های مجزا، از بیانیه” شورای هماهنگی” در حمایت از اعتصاب و تجمع در اول ماه مه، از کارگران پشتیبانی کردند.چند تشکل مستقل بازنشستگان نیز با صدور اطلاعیه مشترک از اعتصاب سراسری کارگران و تجمع معلمان در روز اول ماه مه حمایت کردند. همه شواهد حاکی از یک کارزار مبارزاتی جدی در اول ماه مه بود. ارتجاع حاکم در وحشت از برپایی اعتصاب و تجمع گسترده و سراسری کارگران و معلمان در روز اول ماه مه، یورش گسترده‌ای را علیه کارگران و معلمان آگاه و پیشرو و فعالان تشکل‌های کارگری و تشکل‌های مستقل معلمان سازمان داد. دستگاه امنیتی و سرکوب برای ایجاد رعب و هراس، درست در آستانه اول ماه مه،به تهدیدات تلفنی و احضار و بازداشت و اعمال قهر متوسل شد.
سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوس‌رانی تهران و حومه با انتشار اطلاعیه‌ای تحت عنوان “احضار و تهدید تلفنی اعضای سندیکای کارگران شرکت واحد از سوی وزارت اطلاعات در آستانه روز جهانی کارگر” یک نمونه از اقدامات تهدیدآمیز وزارت اطلاعات را افشا کرد و نوشت”امروز سه‌شنبه ششم اردیبهشت بسیاری از فعالین سندیکای کارگران شرکت واحد تلفنی از سوی وزارت اطلاعات احضار و تهدید شدند. از احضار شوندگان خواسته‌شده تا فردا به مقر وزارت اطلاعات مراجعه کنند.” سندیکای کارگران شرکت واحد در این اطلاعیه به هدف دستگاه سرکوب از این اقدامات نیز اشاره نموده و نوشت” فشارهای صورت گرفته بر کارگران و حامیان طبقه کارگر در آستانه روز جهانی کارگر برای جلوگیری از حق بدیهی کارگران در برگزاری مراسم روز جهانی کارگر با هر شکل آن است و سندیکا فشارهای فراقانونی نهادهای امنیتی برای جلوگیری از مراسم روز جهانی کارگر را قویاً محکوم و خواهان توقف این روند فراقانونی می‌باشد.”
دستگاه امنیتی و سرکوب رژیم اما به تهدیدات تلفنی و احضار فعالان سندیکای کارگران شرکت واحد اکتفا نکرد. روز شنبه ۱۰ اردیبهشت نیروهای سرکوب وزارت اطلاعات به منزل حسن سعیدی از اعضای برجسته سندیکا یورش بردند و در غیاب وی، بازور و تهدید وارد منزل شدند.بر طبق اطلاعیه سندیکا،مزدوران حکومتی ضمن تفتیش منزل، گوشی تلفن همراه، فلش مموری، دو هارد کامپیوتر، سیدی، کتاب و پرونده کارگران را با خود بردند. در ادامه این اقدام ضد کارگری، مأمورین وزارت اطلاعات با تلفن از حسن سعیدی خواستند ساعت ۹ صبح روز یکشنبه ۱۱ اردیبهشت ( اول ماه مه ) در کمیته پیگیری وزارت اطلاعات حاضر شود و تهدید کردند اگر خودش را معرفی نکند تحت پیگرد خواهد بود.همزمان با این یورش وحشیانه، نیروهای سرکوب وزارت اطلاعات به منزل داود رضوی عضو دیگر سندیکا نیز هجوم برده‌اند که کسی در خانه نبوده است.
دستگاه سرکوب و امنیتی رژیم، علاوه بر فعالان سندیکای کارگران شرکت واحد، ده‌ها تن دیگر از فعالان کارگری را در استان‌ها و شهرهای مختلف ازجمله در تهران، خوزستان ، کردستان و دیگر استان‌ها به مراکز امنیتی و قضایی احضار کرد و با یورش به منازل فعالان کارگری و حامیان طبقه کارگر و همچنین فعالان تشکل‌های مستقل معلمان، به بازداشت‌های گسترده دست زد.احضار و بازداشت جعفر ابراهیمی، علی‌اکبر باغانی، رسول بداقی، محمد حبیبی و ده‌ها معلم در بانه، سنندج، اهواز و سایر شهرها و استان‌های کشور تنها نمونه‌هایی از تشدید سرکوب در آستانه اول ماه مه بود.
علی‌رغم تمام این تهدیدها و فشارها و به‌رغم احضار و بازداشت تعداد زیادی از فعالان کارگری و فعالان مؤثر جنبش اعتراضی معلمان، اما روز اول ماه مه (۱۱ اردیبهشت ) شاهد گسترش اعتصابات و تجمعات و تعطیل کار در مراکز کارگری بود. اول ماه مه با شور و حرارت در محیط‌های کارگری و نیز در بیرون از محل کار برگزار شد. تجمعات اعتراضی معلمان در این روز نیز به‌رغم بازداشت‌ها و دستگیری‌ها و به‌رغم یورش به تجمع یا اشغال محل تجمع معلمان در سراسر کشور و در بیش از صد شهر برگزار شد.
اول ماه مه امسال، یک اول ماه مه ویژه بود و چشم‌انداز نوینی را فراروی جنبش انقلابی کارگران و زحمتکشان گشود. ویژگی نخست آن این بود که کارگران با دست کشیدن از کار به استقبال آن شتافتند و در یک بخش مهمی از کارگران یعنی کارگران صنعت نفت و گاز و پتروشیمی، اول ماه مه با یک اعتصاب سراسری همراه بود. اول ماه مه امسال نه‌فقط ازلحاظ تئوری یا بر پایه آرزوها، بلکه به‌طور خیلی مشخص و در عالم واقعی روز اتحاد کارگران و روز نمایش قدرت کارگران بود. ویژگی دیگر اول ماه مه امسال این بود که معلمان که نه‌فقط خود در زمره محروم‌ترین و زحمتکش‌ترین اقشار جامعه نزدیک به کارگران هستند بلکه گروهی از آن‌ها خود نیز کارگرند و بخشی از طبقه کارگر، در حمایت از کارگران و روز جهانی کارگر و همراهی و اتحاد با کارگران، برای روز یازده اردیبهشت (اول ماه مه) فراخوان تجمع صادر کردند و در این روزبه خیابان آمدند.این اقدام هوشیارانه و آگاهانه و اتحاد و همراهی معلمان با کارگران در روز اول ماه مه که برخاسته از یک‌رشته خواست‌های مشترک معلمان و کارگران است، افق جدیدی را در راستای گسترش اتحاد عمل‌های واقعی و میدانی گشود و چشم‌انداز نوینی را در این زمینه ترسیم کرد.
طبقه سرمایه‌دار و کل ارتجاع حاکم در همه حال به سرکوب و وعده‌های توخالی متوسل شده است. اما فشارهای اقتصادی و معیشتی، کاهش بیش‌ازپیش قدرت خرید کارگران از یک‌سو، نارضایتی عمیق کارگران به‌ویژه کارگران پیمانی و پروژه‌ای نفت از سوی دیگر، چنان بالاست که هیچ درجه‌ای از سرکوب نمی‌تواند کارگران را از ادامه مبارزه بازدارد. البته کارفرمایان و پیمانکاران شرکت‌های نفت و گاز و پتروشیمی، با توجه به اعتصابات سراسری دو سال گذشته در نفت و برای جلوگیری از یک اعتصاب قدرتمند سراسری، این بار خیلی زود واکنش نشان داده و وعده‌هایی درزمینهٔ افزایش دستمزد و اجرای طرح ۲۰ روز کار ۱۰ روز استراحت و رسیدگی به سایر خواست‌های کارگران داده‌اند. اما این تاکتیک دیگر کهنه‌شده و جواب نخواهد داد. کارگران نیز به تجربه دریافته و یاد گرفته‌اند که نمی‌توان و نباید به وعده‌های پوچ و قلابی اعتماد نمود. وحشت از گسترش اعتصاب در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی خواب را از چشم سرمایه‌داران و دولت آن‌ها ربوده است. وضعیت معلمان نیز بر همین منوال است. مادام که خواست‌های آنان برآورده نشود اعتصابات و تجمعات سراسری ادامه دارد. اتحاد عمل معلم و کارگر زنگ خطر بزرگی را برای کلیت رژیم به صدا درآورده است. در عمل نیز راهی جز این نمانده است؛ اعتصابات سراسری کارگری، تجمعات و اعتصابات سراسری معلمان، اعتصاب عمومی سیاسی و فلج ساختن کامل رژیم و فراهم‌سازی زمینه قیام مسلحانه و به زیر کشیدن تمام نظم موجود.
زیرنویس
۱ – بیانیه مشترک سندیکاها و تشکلات مستقل کارگران و معلمان و بازنشستگان به مناسبت روز جهانی کارگر (۱۱ اردیبهشت)
امضاها:
سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوس‌رانی تهران و حومه
سندیکای کارگران شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه
کانون صنفی فرهنگیان البرز
کانون صنفی معلمان قزوین
کانون صنفی فرهنگیان الیگودرز
گروه اتحاد بازنشستگان
کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکل‌های کارگری
اتحاد سراسری بازنشستگان ایران
شورای بازنشستگان ایران
۲ – قطعنامه مشترک تشکل‌های کارگران، معلمان و زنان به مناسبت روز جهانی کارگر ۱۴۰۱
امضاکنندگان به ترتیب حروف الفبا:
اتحادیه آزاد کارگران ایران
انجمن صنفی کارگران برق و فلزکار کرمانشاه
سندیکای نقاشان استان البرز
شورای سازمان‌دهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت
شورای کارگری بازنشستگان تأمین اجتماعی (بستا)
صدای مستقل کارگران گروه ملی صنعتی فولاد ایران (اهواز)
کانون صنفی فرهنگیان البرز
کانون صنفی فرهنگیان الیگودرز
کانون مدافعان حقوق کارگر
ندای زنان ایران
نظرات شما