روز چهارشنبه ۲۵ تیرماه صدها تن از بازنشستگان تامین اجتماعی در ۱۱ شهر کشور از جمله تهران، اصفهان، تبریز، اهواز، کرمانشاه، مشهد، اراک، البرز، کرج در مقابل ساختمان‌های اداره کار و تامین اجتماعی تجمع و تظاهرات برپا کردند و خواستار تحقق مطالبات خود، به ویژه فوری‌ترین آنها، افزایش مستمری‌ها متناسب با هزینه‌های زندگی، همسان سازی حقوق بازنشستگان با شاغلان هم ردیف و ارتقای سطح خدمات درمانی و بی نیازی از بیمه تکمیلی شدند.
این اعتراضات در شرایطی صورت گرفت که بیماری واگیردار کرونا در سراسر ایران کشتار می‌کند و هر روز صدهاتن از مردم ایران را به کام مرگ می‌کشاند. پوشیده نیست که این بیماری بیش از همه افراد مسن را تهدید می‌کند و اگر بازنشستگان به رغم خطر مرگبار کرونا بار دیگر به خیابان آمدند و برای تحقق مطالبات خود فریاد سردادند، نشان دهنده شرایط بسیار وخیم معیشتی و فقر غیر قابل تحملی است که با آن رو به رو هستند. این واقعیتی است که عموم بازنشستگان تامین اجتماعی خواه اکثریت آنها که حداقل‌بگیر هستند و خواه آنهائی که مستمری شان فراتر از یک حداقل بگیر است، زیر خط فقر به سر می‌برند. این را هرکس می‌داند، امروز در شرایطی که ارزش ریال روزانه کاهش می‌یابد و با افزایش پی در پی بهای دلار، قیمت کالاها به حسب برابری دلار در حال افزایش است و دیگر حتی حقوق‌های ۵ تا ۱۰ میلیونی نیز جوابگوی متوسط هزینه‌های یک خانواده کارگر و زحمتکش نیست، بازنشستگان عموماً و بازنشستگان تامین اجتماعی به طور خاص، در شرایط بسیار وخیمی به سر می‌برند.
با این همه و به رغم مبارزات پی درپی بازنشستگان، پاسخ رژیم به شرایط اسف‌بار زندگی بازنشستگان چه بوده است؟ حقوق مستمری بگیران حداقل بگیر تامین اجتماعی حتی با افزایش ۲۶ درصدی در سال جاری که در بهترین حالت تنها حدود نصف نرخ تورم سال گذشته بود و تمام مزایا ۲ میلیون و ۸۰ هزار تومان است. این مبلغ حتی خورد و خوراک روزمره دو نفر را نیز نمی تواند تامین کند، تا چه رسد به خانواربازنشستگانی که در یک مسکن اجاره‌ای زندگی می‌کنند، هنوز فرزندانی در خانه دارند که مشغول تحصیل‌اند و یا باید هزینه فرزندان بیکار خود را نیز تامین کنند.
اکنون اما پس از آن همه مبارزه و پس از گذشت ده سال از هنگامی که قرار بود دولت قانون همسان سازی حقوق بازنشستگان با شاغلین هم ردیف و هم طراز را اجرا کند، مقامات دولتی هیاهو به راه انداخته که با واگذاری سهام ۹ کارخانه دولتی به سازمان تامین اجتماعی در ازای بدهی خود به این سازمان، همسان سازی ۹۰ درصدی حقوق بازنشستگان و شاغلان هم‌تراز از مهر ماه اجرائی خواهد شد. اما آیا واقعاً این همان همسانسازی است که بازنشستگان سال‌ها برای آن مبارزه کردند و آیا تغییری در شرایط زندگی بازنشستگان پدید می‌آورد؟
دولت که به گفته مدیر عامل سازمان تامین اجتماعی ۲۳۰ هزار میلیارد تومان به این سازمان بدهکار است، سهام ۹ کارخانه را به ارزش ۳۲ هزار میلیارد تومان در ازای بدهی خود به سازمان تامین اجتماعی واگذار کرد که این سهام را در بازار بفروشد و منبع مالی تامین همسان سازی شود. اما با این همسان سازی چه مبلغی قرار است به مستمری بازنشستگان افزوده شود؟
به گفته مدیر عامل سازمان تامین اجتماعی: “میانگین رقم اضافه شده به حقوق بازنشستگان حداقل بگیرسازمان تأمین اجتماعی، ۶۰۰ هزار تومان است، اما با فرمول مورد توافق با کانون بازنشستگان کشور، نهایتاً این موضوع در سنوات مختلف اعمال شد و درباره کسانی که حداقل بگیر نبودند و حقوق بیشتری می‌گرفتند هم این افزایش حقوق شامل حالشان شده است.
او افزود: حقوق بازنشستگان حداقل بگیر با ۳۰ سال سابقه بیمه پردازی به ۲ میلیون ۸۰۰ هزار تومان و برای افراد دارای ۳۵ سال سابقه بیمه پردازی به ۳ میلیون تومان می‌رسد. ”
معاون بیمه‌ای سازمان تامین اجتماعی نیز گفت:
در سال ۹۹ افراد دارای ۳۵ سال سابقه حداقل‌بگیر، دریافتی شان به ۳ میلیون تومان خواهد رسید.
همچنین حقوق افراد با ۳۰ سال سابقه به ۲ میلیون ۸۰۰ هزار تومان می‌رسد.
حقوق افراد با ۲۵ سال سابقه و حداقل بگیر به ۲ میلیون و ۴۹۱ هزار تومان و حقوق افراد با ۲۰ سال سابقه به ۲ میلیون و ۴۲۱ هزار خواهد رسید.
حقوق افراد با ۱۵ سال سابقه به ۲ میلیون و ۳۴۸ هزار تومان و حقوق افراد با ۱۰ سال سابقه به ۲میلیون و ۳۴۳ هزار تومان می‌رسد.
البته مبالغی که وی ذکر می‌کند، نه فقط افزایش ۲۶ درصدی حداقل حقوق در سال جاری، بلکه رقم بن خوار و بار و مسکن را نیز در بر می‌گیرد. مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی در این‌باره توضیح داد: “رقم بن خواربار و مسکن افزایش خواهد یافت و حقوق مرداد ماه بازنشستگان تأمین اجتماعی با احتساب رقم همسان سازی و افزایش بن خواربار و مسکن واریز می‌شود. فرد حداقل بگیر با ۳۰ سال سابقه، اگر تا اسفند ماه سال گذشته یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان دریافت می‌کرده با اعمال ۲۶ درصد افزایش حقوق سال ۹۹ حدود ۲ میلیون تومان دریافت می‌کند که اکنون با احتساب رقم متناسب سازی و افزایش بن خواربار و حق مسکن بیش از ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان دریافت خواهد کرد. یعنی کل افزوده رقمی در حدود ۵۰۰ هزار تومان خواهد بود.”
وقتی که به این ارقام نگاه شود، روشن است آنچه که با سروصدا تحت عنوان همسان سازی جا زده می‌شود، اندکی ترمیم مستمری است و نه همسان سازی واقعی حقوق بازنشستگان با شاغلان هم ردیف و هم طراز. همسان سازی بدون این که قدرت خرید مستمری‌بگیر، با زمان برقراری مستمری‌اش هم طراز شود و افزایش هزینه‌های پس از بازنشستگی متناسب با افزایش نرخ تورم در نظر گرفته شود، یک همسان سازی واقعی نیست. ساختگی و قلابی است.
برای نشان دادن این واقعیت در نظر بگیریم که قانون همسان سازی ده سال پیش به تصویب رسید و قرار شد از سال ۸۹ اجرائی شود. فرض کنید که در آن زمان یک کارگر با سابقه بیمه‌‌پردازی ۳۰ سال باز نشسته شده و آنچه که تحت عنوان حقوق بازنشستگی دریافت می‌کرد در حداقل ممکن، معادل حداقل دستمزد یک کارگر در آن ایام باشد. در سال ۸۹ حداقل دستمزد روزانه کارگر ۱۰۱۰۰۰ ریال تعیین شد که بدون در نظرگرفتن مزایا، این کارگر در هر ماه ۳۰۳۰۰۰ تومان در یافت می‌کرد. در سال ۸۹ بهای دلار در بازار آزاد ۱۰۰۰ تومان بود. یعنی حقوق ماهانه این بازنشسته معادل ۳۰۳ دلار در هر ماه و هر روز کمی بیش از ۱۰ دلار بود. اکنون اما همان مستمری بگیر اگر در هر ماه ۳ میلیون تومان نیز در یافت کند، با نرخ هر دلار ۲۵۰۰۰ تومان در بازار آزاد، حقوق اش در هر ماه به ۱۲۰ دلار و هر روز به ۴ دلار کاهش یافته است. یعنی نه فقط در این ده سال چیزی به عنوان برابر سازی بر حقوق فرد بازنشسته افزوده نشد، نه فقط معادل نرخ تورم، حقوق این بازنشسته افزوده نشد ، بلکه حتی حقوقی که ده سال پیش دریافت می‌کرد به حدود یک سوم کاهش یافته است. این است شیوه همسان سازی قلابی رژیم شارلاتان و غارتگری که می‌خواهد اندکی ترمیم حقوق بازنشستگان را که در شرایط تورم افسارگیخته کنونی عددی هم به حساب نمی‌آید، به نام همسان سازی که یکی خواست‌های مهم بازنشستگان است جا بزند.
روشن است که بازنشستگان همانگونه که در اعتراضات ۲۵ تیر ماه نشان دادند، این ترفند رژیم را بر نمی تابند و برای یک همسان سازی واقعی که نه فقط شامل قدرت خرید زمان بازنشستگی باشد، بلکه منطبق با افزایش هزینه ها در طول سال‌های بازنشستگی باشد به مبارزه خود ادامه می‌دهند.
بازنشستگان در مبارزات پیگیر خود در این چند سال اخیر نشان داده‌اند که به رغم تمام فشارها و سرکوب های رژیم لحظه‌ای از ادامه مبارزه دست بر نداشته‌اند. بازنشستگان همانگونه که در تجمعات و تظاهرات گسترده خود در ۲۵ تیر ماه اعلام کردند، خواهان اجرای فوری یک همسان سازی واقعی، افزایش مستمری‌ها متناسب با هزینه‌های زندگی و ارتقای سطح خدمات درمانی و بی نیازی از بیمه تکمیلی هستند. تحقق این مطالبات، مبارزه جدی‌تری را می‌طلبد. به ویژه آنچه که کمبود آن در مبارزات کنونی بازنشستگان محسوس است، تشکل‌های مستقل و سراسری بازنشستگی است که بتواند توده های وسیع بازنشسته را بسیج کند و برخلاف کانون‌های بازنشستگی کنونی که وابسته به دولت اند و ابزاری برای منحرف ساختن مبارزات، به شکلی رادیکال این مبارزات را رهبری و از مطالبات بازنشستگان دفاع کنند.
نظرات شما