شانزده آذر، روز دانشجو امسال در شرایطی فرامی‌رسد که جوانه‌های یک جنبش نوین دانشجویی در حال شکفتن است. این جنبش نوین که از درون خشم و اعتراض توده‌های فقیر و تهیدست دی‌ماه سال ۹۶ سر برآورد، آرام‌آرام به رشد خود ادامه می‌دهد.
این جنبش رادیکال دانشجویی هنوز ضعیف است. اما چشم‌انداز وسیعی برای رشد آن وجود دارد، چراکه بر ویرانه‌های یک جنبش شکست‌خورده وابسته به طبقه حاکم، بنای نوینی را پی‌ریزی می‌کند و نیروی محرکه آن‌یک طبقه مترقی، بالنده و قدرتمند است که پرچم اعتراض و مبارزه علیه نظم حاکم در ایران را به اهتزاز درآورده است.
واقعیت این است که پس از سرکوب خونین جنبش دانشجوئی ایران در اردیبهشت سال ۵۹ ، نخستین بار است که جنبشی با این مختصات در میان دانشجویان، ظهور می‌کند. آنچه در پی سرکوب‌های سال ۵۹، تحت عنوان جنبش دانشجوئی موجودیت یافت، وابسته به جناح‌های طبقه حاکم به‌ویژه جناح موسوم به اصلاح‌طلب رژیم بود که تا مقطعی رهبری آن را یک تشکیلات اسلام‌گرا، به نام دفتر تحکیم وحدت بر عهده داشت. این جنبش هدفی جز حفظ نظم موجود نداشت. اوج رادیکال شدن آن هم زمانی بود که گرایش بورژوا- لیبرال در درون آن قدرت گرفت. بنابراین، جنبش دانشجوئی در طول تمام این دوران، وابسته به طبقه حاکم باقی ماند. این جنبش، پس از اعتراضات سال ۸۸ تحلیل رفت ، هرگونه تحرکی را از دست داد، تا این‌که با فرارسیدن بحران سیاسی کنونی و ورشکستگی کلیت طبقه حاکم و نظم موجود، عملاً مضمحل گردید. البته نباید فراموش کرد که همواره در طول این سال‌ها عناصر و حتی گروه‌های کوچک چپ نیز در دانشگاه‌ها وجود داشتند. گروه دانشجویان آزادی‌خواه و برابری طلب یک نمونه آن بود، اما از محدوده یک گروه فراتر نرفت و نتوانست نقش و نفوذی در جنبش دانشجوئی به دست آورد. از همین روست که پس از دستگیری اعضای آن، دیگر نام و نشانی از آن باقی نماند. آنچه اکنون در میان دانشجویان در حال شکل‌گیری است، جنبش نوینی است که هیچ پیوند و رابطه‌ای با جنبش دانشجوئی ورشکست شده وابسته به طبقه حاکم ندارد، بلکه از هم‌اکنون، پیوند و اتحاد خود را با طبقه کارگر اعلام کرده است.
شکل‌گیری این جنبش، محصول رشد مبارزه طبقاتی در جامعه ایران است. این جنبش، حتی با جنبش دانشجوئی سال‌های پیش از به قدرت رسیدن جمهوری اسلامی نیز ازاین‌جهت متفاوت است که آن جنبش، به‌رغم گرایش‌های سوسیالیستی درون آن، جنبشی اساساً ضد دیکتاتوری ، آزادی‌خواهانه و همگانی و لذا جنبشی قائم‌به‌ذات بود. یعنی مستثنا از هر شرایط و هر سطح از مبارزه توده‌ای، این‌که دیکتاتوری در چه سطحی قرارداشت، این‌که جنبش توده‌ای در رکود یا اعتلا قرار داشت، موجودیت مستقل خود را به‌عنوان یک جنبش آزادی‌خواهانه همگانی، حفظ می‌کرد. جنبش نوینی که در حال شکل‌گیری است، بالعکس اساساً موجودیتش وابسته به طبقه کارگر و سطح مبارزه طبقاتی کارگران است. از همین روست که از همان آغاز، از هم سرنوشتی خود با کارگران سخن می‌گوید و خود را با طبقه کارگر پیوند می‌زند. این تحول، همچنین به این معنا است که دیگر نمی‌توان انتظار یک جنبش همگانی دانشجوئی را از روی نمونه‌های گذشته یک تاریخ سپری‌شده را داشت، چراکه این جنبش فقط قدرت بسیج دانشجویان وابسته به خانواده‌های توده‌های زحمتکش را خواهد داشت.
این جنبش که پس از گذشت چهار دهه به سنت‌ها و مواضع رادیکال جنبش دانشجوئی بازمی‌گردد و حامل و پاسدار تمام ارزش‌ها و سنت‌های انقلابی و مترقی تاریخ جنبش دانشجوئی ایران است، در جریان مبارزات کارگران مجتمع کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه و فولاد خوزستان موجودیت مستقل خود را در چند دانشگاه اعلام کرد.
روز سه‌شنبه ۲۹ آبان گروهی از دانشجویان دانشگاه تهران در پردیس مرکزی این دانشگاه در حمایت از کارگران نیشکر هفت‌تپه تجمع کردند. آن‌ها شعارهای “فرزندان کارگرانیم، کنارشان می‌مانیم””هفته تپه خوزستان الگوی زحمتکشان”، “از هفت‌تپه تا تهران، زحمتکشان در زندان” “کارگر زندانی آزاد باید گردد” را سر دادند و با حمایت از مبارزات و مطالبات کارگران نیشکر هفت‌تپه، خواستار آزادی کارگرانی شدند که توسط رژیم ستمگر حاکم بازداشت شدند.
دانشجویان دانشگاه هنر تهران نیز در اتحاد و همبستگی با کارگران هفت‌تپه و فولاد اهواز، تجمعاتی برگزار کردند و
خواستار اتحاد معلمان و کارگران و دانشجویان و آزادی کارگران زندانی شدند.آن‌ها نیز شعارهای “نان- کار- آزادی، اداره شورایی””فرزند کارگرانیم؛ کنارشان می‌مانیم””هفت‌تپه خوزستان؛ الگوی زحمتکشان” را سردادند.
دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی روز دوشنبه ۲۸ آبان ماه ۹۷ در محوطه دانشگاه تجمع کردند، از اعتراضات کارگران و معلمان به‌ویژه کارگران شرکت نیشکر هفت‌تپه حمایت نمودند. دانشجویان همچنین حمایت خود را از کارگران هپکو و فولاد اهواز نشان دادند و با شعار «هفت‌تپه، هپکو، فولاد، کارگر، دانشجو، اتحاد اتحاد» خواستار اتحاد و همبستگی دانشجویان با کارگران سراسر کشور شدند. دانشجویان با انتشار بیانیه‌ای اعلام کردند: دانشگاه هر دم بیش‌تر به جولانگاهِ ثروتمندان بدل می‌شود. همچنین، پیشبرد طرح‌هایی در جهت تبدیلِ دانشگاه به یک بنگاه سودآور و کارخانه‌ی کارمند سازی این محیط را هرچه بیش‌تر به زندگیِ زحمتکشان بی‌تفاوت می‌کند.
ما دانشجویان و فعالانِ صنفی، خود را هم سرنوشت تمامِ زحمتکشانی می‌دانیم که زیرِ ضربِ انواع و اقسام حملات اقتصادی و امنیتی بوده‌اند، زحمتکشانی که باوجود هزاران درد و سختی، به قدرتِ خویش برای اداره‌ی امورشان پی برده‌اند.
ما دانشجویان و فعالانِ صنفی، نظر به این هم سرنوشتی، همبستگیِ خود را با کارگرانِ هفت‌تپه اعلام و بازداشتِ نمایندگانِ کارگریِ این شرکت را قویاً محکوم می‌کنیم.
دانشجویان دانشگاه علامه در این تجمع اعتراضی خود شعارهای “کارگر زندانی آزاد باید گردد”، “دانشجو،کارگر، اتحاد اتحاد”،” دانشجو آگاه است با کارگر همراه است”، را سردادند.
دانشجویان دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل نیز از اعتصاب کارگران نیشکر هفت‌تپه حمایت کردند و خواستار آزادی کارگرانی زندانی شدند.
در شعارنوشته‌هایی که این دانشجویان در دست داشتند، آمده بود: “فرزند کارگرانیم”، “کارگر زندانی آزاد باید گردد” ، “دانشجو معلم کارگر اتحاد اتحاد”. گزارش‌هایی از اعلام حمایت دانشجویان دانشگاه‌های دیگر از مبارزات و مطالبات کارگران ازجمله دانشجویان دانشگاه کرمانشاه و اهواز هم منتشرشده است.
جهت‌گیری این جنبش نوین دانشجوئی متمایز ازآنچه پیش‌ازاین به‌عنوان جنبش دانشجوئی وجود داشت، کاملاً آشکار است. به‌عنوان یک جنبش رادیکال دانشجوئی، آشکارا حمایت خود را از جنبش کارگری، مطالبات و مبارزات طبقه کارگر اعلام کرده است، از اتحاد جنبش دانشجوئی و جنبش کارگری دفاع می‌کند. علیه نظم حاکم بر ایران است. این جنبشی است که از منافع توده‌های زحمتکش حمایت می‌کند، علیه رژیم ارتجاعی حاکم بر ایران است و از آزادی دفاع می‌کند. این جنبش، شایستگی پاسداری از سنت‌های مبارزاتی و انقلابی جنبش دانشجوئی ایران ازجمله ۱۶ آذر را داراست و می‌تواند این سنت‌های مبارزاتی را که زیر سلطه ارتجاع حاکم و جنبش دانشجوئی وابسته به آن لگدمال شدند، احیا کند.
در سالروز ۱۶ آذر، روز دانشجو، یاد تمام دانشجویانی را که در راه مبارزه با ارتجاع سلطنتی و اسلامی جان باختند، با مبارزه ای آشتی‌ناپذیر، علیه نظم ارتجاعی حاکم بر ایران، زنده نگه‌داریم.
متن کامل نشریه کار شماره ۸۰۰ در فرمت پی دی اف
نظرات شما