روز ۱۷ فروردین سال جاری، چند صد نفر از کارگران و کارکنان “شرکتی” و “حجمی” مشغول به کار در شرکت‌های پیمانکاری توزیع برق سراسر کشور، به نمایندگی از هزار تن از همکاران خود راهی تهران شدند و در مقابل مجلس تجمع اعتراضی برپا کردند.این کارگران زحمتکش در اسفند ۹۹ نیز چند تجمع اعتراضی سرتاسری مشابهی برگزار نموده بودند.
سال‌هاست که ده‌ها هزار کارگر در وزارت نیرو زیر پوشش شرکت‌های پیمانکاری تحت عناوینی چون نیروهای شرکتی و حجمی مشغول به کار هستند و به‌شدت استثمار می‌شوند. این کارگران درحالی‌که کار مشابه و یکسان با کارگران رسمی انجام می‌دهند، اما دستمزد و دریافتی ماهانه‌شان بسیار پایین‌تر و کمتر است به‌نحوی‌که به نصف و گاه حتی یک‌سوم دریافتی رسمی‌ها هم نمی‌رسد. ازاین‌رو خواهان استخدام رسمی، همسان‌سازی حقوق و مزایا با رسمی‌ها، حذف آزمون تبدیل وضعیت و حذف شرکت‌های واسطه و پیمانکار هستند. در تجمع سراسری ۱۷ فروردین نیز کارگران معترض با سردادن شعارهایی مانند”استخدام رسمی، حق مسلم ماست”، ” وزیر بیا نگا کن، فکری به حال ما کن” و همچنین حمل پلاکاردها و کاغذ نوشته‌های متعددی ازجمله “ما کارگریم برده نیستیم”، ” نه امتحان نه آزمون- تبدیل وضعیت آسون” و ” کار مساوی ولی حقوق نابرابر” بار دیگر خواهان رسیدگی به مطالبات خود و رفع این تبعیض آشکار شدند.
بیش از دو دهه است که وزارت نیرو، بخش زیادی از وظایف خود را به شرکت‌های پیمانکاری واگذار نموده است.شرکت‌های پیمانی طرف قرارداد وزارت نیرو، در تمام بخش‌های صنعت برق( و آب و فاضلاب) مشغول فعالیت هستند. کارگران مشغول به کار در این بخش‌ها تحت عناوین من‌درآوردی نیروهای شرکتی، حجمی، قراردادی، پیمانی و مانند آن در تحت شرایطی دشوار و شبه برده‌داری ناگزیرند نیروی کار خویش را به ارزان‌ترین قیمت، به سرمایه‌داران بفروشند و استثمارشوند. توزیع برق، یکی از وظایف وزارت نیروست که به ده‌ها شرکت پیمانکاری توزیع برق در سراسر کشور واگذارشده است. هزاران شرکت پیمانکاری نه‌فقط در صنعت برق بلکه در سایر صنایع مانند نفت و گاز و پتروشیمی و حفاری آب و فاضلاب و غیره نیز فعال هستند. اعتراضات مکرر و روبه تزاید ده‌ها هزار کارگر تحت پوشش این شرکت‌ها، دولت را واداشت لایحه‌ای تحت عنوان “لایحه دائمی شدن قانون مدیریت خدمات کشوری” را به مجلس ببرد. همزمان با آن، وعده‌هایی درزمینهٔ سازمان‌دهی و تبدیل وضعیت این نیروها داده شد. این قانون که در اسفند ۹۶ به تصویب مجلس رسید اما در عمل روی کاغذ ماند و گرهی از مشکلات این گروه بسیار بزرگ کارگران باز نکرد.
سیاست وزارت نیرو در قبال این نیروها درگذشته نه‌چندان دور چنین بود که هرساله تعداد اندکی از نیروهای مشغول به کار در شرکت‌های غیردولتی وابسته به خود در بخش صنعت برق را از طریق آزمون، تبدیل وضعیت و استخدام می‌کرد. این سیاست اما چندین سال است عملاً کنار نهاده شده است. سال ۹۹ قرار بود چند هزار تن از این نیروها، ازجمله نیروهای شرکتی و حجمی مشغول به کار در شرکت‌های توزیع نیروی برق از طریق آزمون تبدیل وضعیت شوند. کسانی می‌توانستند در این آزمون شرکت کنند که حداقل ۵ سال سابقه پرداخت بیمه در شرکت‌های پیمانکاری طرف قرارداد وزارت نیرو داشته باشند.اما پروسه تهیه و تنظیم افراد مشمول و تقلب و اعمال‌نفوذ و پارتی‌بازی چنان آشکار و زیاد بود که مورد اعتراض شدید کارگران قرار گرفت و کل ماجرا به هم‌ریخت. این آزمون که قرار بود مهرماه برگزار شود به اسفند ۹۹ موکول شد که بازهم برگزار نشد و مطابق آخرین خبرها به ۳۱ فروردین۱۴۰۰ موکول شده است. اما کارگران شرکتی و حجمی مشغول به کار در شرکت‌های توزیع برق، به تمام این پروسه و کل سیاست وزارت نیرو معترض‌اند و خواهان حذف چنین آزمونی هستند. نه‌فقط به خاطر اینکه این ماجرا با پارتی‌بازی و حق‌کشی همراه است و در بهترین حالت فقط تعداد بسیار اندکی از کارگران تبدیل وضعیت می‌شوند و مشکل اصلی حل نمی‌شود، بلکه آنان بعد از چندین سال کار در این بخش که درمواردی تا ۱۵سال و ۲۰ سال هم می‌رسد استخدام رسمی را حق مسلم خود می‌دانند.
چند تجمع سراسری کارگران توزیع برق ازجمله تجمع سراسری ۱۷ فروردین این کارگران، نوید‌بخش ورود گسترده‌تر کارگران برق به صحنه مبارزه متشکل و فرامحلی است. این حق مسلم و بدیهی کارگران توزیع برق است که به استخدام رسمی درآیند، ضمانت کافی شغلی داشته باشند، با مزد و مزایا و دریافتی ماهانه خود بتوانند از پس هزینه‌های سرسام‌آور زندگی برآیند و از یوغ شرکت‌های پیمانکاری رها شوند.
روشن است که این خواست‌ها بدون استمرار مبارزه متشکل تحقق نخواهد یافت. خوشبختانه، برق، ازلحاظ مبارزه کارگری و پیگیری و استمرار چندساله مبارزات گسترده، بسیار غنی است. اپراتورهای برق فشارقوی(کلاه زرد‌ها)، تجارب مبارزاتی بسیار مفیدی را در رابطه با تبدیل وضعیت و استخدام دائمی از سر گذرانده‌اند. اکنون وقت آن است که کارگران بخش توزیع برق، کارگران برق فشارقوی را به یاری و اتحاد دعوت کنند و از تجارب مبارزاتی آن‌ها بهره‌مند شوند.
کارگران برق فشارقوی دست‌کم از اوایل سال۹۳ به‌ویژه از تابستان این سال مبارزات شورانگیزی را آغاز کرده و تا پایان سال ۹۴ چندین اعتراض و تجمع سراسری را در تهران سازمان دادند. انواع فشارها و تهدیدات امنیتی و قضایی و حتی تبعید تعدادی از فعالان کارگری برق فشارقوی به نقاط دوردست نتوانست خللی در اراده اپراتورهای برق فشارقوی ایجاد کند. این مبارزات تا پایان سال ۹۶ ادامه داشت.در سال ۹۷ سرانجام وزارت نیرو مجبور شد به بخشی از خواست‌های کارگران تمکین کند و در همین رابطه شماری از کارگران برق فشارقوی، تبدیل وضعیت شده و به استخدام دائمی درآمدند. اما علی‌رغم وعده‌هایی که به کارگران داده‌شده بود، از حدود ۵۰۰۰ کارگر برق فشارقوی رقمی حدود ۳۰ درصد آن‌ها به استخدام رسمی درآمدند . بلاتکلیفی بقیه کارگران ادامه یافت و اکنون وضعیت استخدامی بخش اعظم اپراتورهای برق فشارقوی، همچنان نامشخص و در پرده ابهام است. “شورای هماهنگی اپراتوری پست‌های فشارقوی” در بیانیه‌ای که بخش‌هایی از آن درایلنا(۱۶/ ۱/۹۹ ) درج شد، از بلاتکلیفی و سردرگمی قریب به ۳۵۰۰ اپراتور برق فشارقوی سخن گفت. کارگران برق فشارقوی از سال ۹۷ تاکنون، تجمعات اعتراضی متعددی را در شهرها و استان‌های مختلف کشور ازجمله در مناطق جنوبی و غربی کشور سازمان داده و خواهان تبدیل وضعیت و استخدام دائمی شده‌اند. این کارگران اگرچه به لحاظ ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های کرونائی نتوانستند مانند سال‌های پیش از کرونا، از شهرهای مختلف راهی تهران شوند و تجمعات سراسری برگزار کنند، اما در برخی از شهرها و استان‌ها، چندین اعتراض و تجمع بزرگ داشته و بر خواست خود پافشاری کرده‌اند.
بنابراین زمینه‌های مبارزه فرامحلی هم درمیان کارگران بخش توزیع برق و هم درمیان اپراتورهای برق فشارقوی مهیاست. نه‌فقط از این بابت که طرف مقابل همه این کارگران وزارت نیرو است، سازمان‌یابی مبارزه کارگران در مقابل کارفرما یا دشمن واحد امری بسیار بدیهی است، بلکه خواست اصلی کارگران، هم در بخش توزیع برق و هم در برق فشارقوی نیز خواستی واحد است. بنابراین بی‌معطلی باید این مبارزات را به هم گره زد و برای عقب راندن دشمن، اعتراض و اعتصاب و تجمعات متحد و یکپارچه را سازمان داد.
کارگران پیشرو برق فشارقوی و شورای هماهنگی اپراتورهای برق فشارقوی، باید به یاری رفقای خود در بخش توزیع برق برخیزند. کارگران بخش توزیع برق، علی‌رغم موانع و محدودیت‌های کرونائی، با چند حرکت و تجمع اعتراضی و سرتاسری خود، این واقعیت را اثبات کردند که برای ایجاد هماهنگی درمیان کارگران توزیع برق در شهرها و استان‌های مختلف کشور گام‌های مثبتی برداشته و تشکلی را سازمان داده‌اند.این، راهی است که قبل از آن کارگران برق فشارقوی، کارگران پتروشیمی، کارگران مخابرات و برخی کارگران دیگر نیز آن را پیموده‌اند. گرچه در برخی، مسافت‌ها طی شده، در برخی دیگر راه‌پیمایی تازه آغازشده است، اما این راهی است که خود کارگران به تجربه به آن رسیده و در عمل آن را اجرا نموده‌اند.
تنها با استمرار اعتراض، اتحاد و مبارزه متشکل است که می‌توانیم خواست تبدیل وضعیت و استخدام دائمی را به‌طور کامل عملی سازیم. در برق هم‌اکنون این شرایط فراهم‌شده است که تشکل هماهنگ‌کننده مبارزات کارگران بخش توزیع برق، و شورای هماهنگی اپراتورهای برق فشارقوی، با یکدیگر پیوندهای محکمی برقرار سازند و با تعمیق و تحکیم و گسترش این پیوند، یک کمیته ، یا شورای هماهنگی و تشکل هماهنگی فراگیر در صنعت برق را پایه‌گذاری کنند و اعتراضات، تجمعات و اعتصابات فراگیر برق را سازمان دهند. برق که درزمینهٔ ایجاد شورای هماهنگی اپراتورهای فشارقوی و سازمان‌دهی تجمعات و اعتراضات فرامحلی و سرتاسری پیشگام و سربلند بوده و تجربه اندوخته است، اکنون می‌تواند گامی فراتر بگذارد و با ایجاد یک تشکل و شورای هماهنگی فراگیر، کل کارگران برق را به عرصه مبارزه بکشاند، استخدام رسمی را بر وزارت نیرو تحمیل کند و بر همه‌ی انواع کارهای غیررسمی، شرکتی، حجمی، قراردادی، پیمانی و نظیر آن در صنعت برق، نقطه پایان بگذارد.
نظرات شما