“در آستانهی ۱۹ بهمن، سالروز نبرد حماسی سیاهکل قرار گرفتهایم. ۴۰ سال از ۱۹ بهمن ۱۳۴۹، روزی که چریکهای فدایی خلق، این فرزندان راستین کارگران و زحمتکشان مردم ایران، با حملهی نظامی به یکی از مراکز ستم و سرکوب رژیم شاه در سیاهکل، به نبردی حماسی و قهرمانانه علیه ستمگران حاکم بر ایران برخاستند، سپری گردید.”
با این جملات، برنامه “بزرگداشت چهلمین سالگرد نبرد حماسی سیاهکل و تأسیس سازمان” در فرانکفورت (آلمان) آغاز شد.
پس از خواندن این متن، مجری جوان برنامه، به یاد جانباختگان فدایی و تمام جان باختگان راه آزادی و سوسیالیسم، یک دقیقه سکوت اعلام کرد.
به دنبال سکوت، سرود “آفتابکاران جنگل” پخش شد و تعدادی از حاضرین در سالن، این سرود را همراهی کردند.
این برنامه، روز شنبه ۲۶ فوریه ۲۰۱۱ از سوی “کمیته خارج کشور سازمان فدائیان (اقلیت)” برگزار شد، اما رفقای دیگری نیز بودند که با همفکری و زحمات بیدریغ و رفیقانه خود، در برگزاری این مراسم یاری رسانده بودند. از اینرو، در ابتدای برنامه از آنان تشکر و قدردانی شد.
این مراسم به دو بخش سیاسی و هنری تقسیم شده بود.
بخش سیاسی:
در بخش سیاسی رفقا عباس سماکار (نویسنده، شاعر و فعال سیاسی چپ)، پویا عزیزی (شاعر و فعال سیاسی چپ) و حسن بهزاد (از سازمان فدائیان اقلیت) به طرح نقطه نظرات خود پیرامون این واقعه تاریخی در جنبش کمونیستی ایران پرداختند.
تیتر رفیق حسن بهزاد “سیاهکل، آغاز یک روند” بود. وی در سخنان خود، سیاهکل را آغاز یک روند نامید، زیرا که به یک دوره معین برمیگردد. دورهای که در دهه چهل آغاز میشود. دههای که سرمایهداری با پیامدهایش حاکم میشود.
وی در بخشی از سخنان خود، این پرسش را مطرح کرد که آیا باید در مقابل قهر سیستماتیک نظامهای حاکم، از قهر انقلابی بهره گرفت؟ و با اشاره به تحولات کنونی در منطقه و استناد به تجارب تاریخی نتیجه گرفت که طبقه حاکم و دولت آنها، داوطلبانه از قدرت کنار نخواهند رفت. وی همچنین با تکیه به تجربه تاریخی سال ۵۷ و جنبشهای کنونی نتیجه گرفت که تنها راه سرنگونی جمهوری اسلامی، اعتصاب عمومی سیاسی و در نهایت توسل به قیام مسلحانه تودهای است. وی یکی از راهکارهای تدارک اعتصاب عمومی سیاسی را تشکیل صندوق اعتصاب عمومی دانست.
سخنران دوم، رفیق پویا عزیزی (شاعر و فعال سیاسی چپ) بود. او تیتر سخنرانی خود را “بررسی زمینههای بروز و تأثیرات قیام سیاهکل در سپهر سیاسی” انتخاب کرده بود. وی در صحبتهای خود به تأثیرات غیر قابل انکار سیاهکل بر جو سیاسی و مبارزاتی و حتا فرهنگ مبارزاتی آن دوران اشاره کرد.
از دیدگاه وی، مبارزه مسلحانه تنها یک عملیات نظامی نبود، بلکه معتقد بود سیاهکل، معنای خود را در فضای رقابت سیاسی یافته و موازنه سیاسی و هژمونی یک سویه حاکمین را درهم شکست.
او نقطه ضعف گذشته را اما این میدانست که در پی فروریزی نظم پیشین، سوژه متعهد نتوانست نقش خود را ایفا کند و فرم استبداد دوباره پایههایش را مستحکم کرد. در واقع فرم در هم ریخت اما مضمون باقی ماند.
وی در پایان سخنان خود گفت: “ما باید پروژه انقلابی دوباره را ابداع کنیم و سرشت ویژه کمونیستی مان را در حوزه عمل معطوف به ابداع اشکال و روش های نوینی کنیم که بتواند ما و نیروهایمان دوباره سازمان داده و به صفوف مبارزات مستقیم دوباره بکشاند. باید در راه از پروژه منع تفکر و دستاویز کردن طرح عمل قدیم بپرهیزیم و دوباره از نو فکر کردن را به حوزه عمل انقلابی وارد کنیم.”
رفیق عباس سماکار (نویسنده، شاعر و فعال سیاسی چپ)، آخرین میهمان سخنران این برنامه بود، که درباره “سیاهکل و راز ماندگاری” صحبت کرد. وی سخنان خود را با شعر “جنگلیها” آغاز کرد. در ابتدا این پرسش را مطرح کرد که چه رمز و رازی در حرکت سیاهکل وجود داشت که هنوز بخش قابل توجهی از جامعه ما از این حرکت متأثر است؟ وی گفت که سیاهکل در مدت کوتاهی، حدود هشت سال، حرکتی را به وجود آورد که جنبش کمونیستی را از زیر خاکستر پیشین بیرون آورد. وی بر این نظر بود که اشکال مبارزاتی در فاصله زمانی از کودتای ۲۸ مرداد تا مقطع ۴۹ نتوانسته در جامعه رونق بگیرد و جنبش کمونیستی نتوانسته بود بر فضای شکست غلبه کند و اعتماد از دست رفته را بازیابد. سپس به فضا و تئوریهای سیاسی سالهای پیش از دهه چهل در سطح جهانی و ایران، مانند نظریه سه جهانی و راه رشد غیر سرمایهداری و نقاط ضعف آنها در تأثیرگذاری بر ایران اشاره کرد. علاوه بر آن به رشد طبقه متوسط و تغییر در ترکیب طبقاتی جامعه، در پی اصلاحات اقتصادی در اوایل دهه چهل پرداخت که به ویژه اقشار میانی، مانند دانشجویان را به مخالفت با دیکتاتوری برانگیخته بود. وی تکرار حرکت چریکی را در شرایط امروز ناممکن دانست، اما گفت میتوان از آن درسهایی گرفت. یکی از آنها، راهیابی، بازنگری و جستجوگری برای تغییر فضاست و رهایی از دادههای پیشین و بنبست موجود. درسی که باید تکرار شود. وی عنوان کرد که جنبش کمونیستی نتوانسته اعتماد وسیع اجتماعی گذشته را بازسازی کند، امری که عملی است. نکته دومی که به آن اشاره کرد، لزوم تطبیق تئوری با عمل انقلابی است. اما آن تئوری که قابل اجرا و پذیرش اجتماعی باشد. وی نتیجه گرفت که این راز ماندگاری سیاهکل و درسی است که امروزه میتوان از سیاهکل گرفت.
بخش هنری:
بعد از استراحتی کوتاه، بخش هنری برنامه آغاز شد. در این بخش، ابتدا فربد (آهنگساز و پیانیست) دو ترانه از ایرج جنتی عطایی را با پیانو و آواز خود اجرا کرد. ترانه اول، در مورد اعدامها بود که شعر از جنتی عطایی و آهنگ از فربد بود. و از آن جایی که اعدامها در صبح اجرا میشوند، در این ترانه از “صبح اعدام” صحبت میشود. ترانه دوم، ترانهای بود که جنتی عطایی برای سیاهکل سروده بود و قبلا با صدای داریوش اجرا شده است (پشت سر، پشت سر، پشت سر جهنه؛ روبرو، روبرو، روبر قتلگاه آدمه). به دنبال آن، راد (خواننده موسیقی پاپ)، دو ترانه دیگر از آثار جنتی عطایی را با همراهی پیانو خواند. با آن که این ترانهها برای این برنامه در فرصت کوتاهی آماده شده بودند، اما با اجرای زیبای این دو هنرمند، با استقبال گرم حاضرین مواجه شد.
یکی دیگر از قسمتهای زیبای برنامه، هنرنمایی ایرج جنتی عطایی (ترانهسرای آزادی) بود. وی با صدای گرم و دلنشین خود، همراه با پیانوی فربد، چندین شعر از آثار خود را هنرمندانه برای حاضرین اجرا کرد. این بخش از برنامه، نیز مورد استقبال پرشور حاضرین قرار گرفت.
برنامه با سرود انترناسیونال به پایان رسید.
از نکات دیگری که درباره این برنامه باید به آن اشاره کرد، زیبایی تزئین سالن بود که با دو نمایشگاه در انتهای سالن تکمیل میشد. در یکی از این نمایشگاهها، بخشی از آثار گذشته سازمان از جمله، نشریات کار از شماره اول و مجموعه نشریات “جهان، نشریه دانشجویان هوادار سازمان چریکهای فدایی خلق ایران در خارج از کشور”، پوسترهای سالهای گذشته مراسم سالگرد سیاهکل در خارج از کشور، اولین پوستر سازمان به مناسبت سالگرد قیام و سیاهکل، اولین تقویم سازمان و… بود. نمایشگاه دیگری نیز از تابلوهای خطاطی، رفیق هنرمند، شمس، زینتگر بخش دیگری از سالن بود. در این برنامه بیش از ۱۵۰ نفر شرکت داشتند.
پیامها:
دو پیام از سوی “تشکیلات خارج از کشور حزب کمونیست ایران – کمیته آلمان” و “شورای ایرانیان دمکرات و مترقی شهر ماینتس” به این برنامه رسیده بود که متن آن در زیر منتشر میشود.
پیام تشکیلات خارج از کشور حزب کمونیست ایران – کمیته آلمان
پیام به: سازمان فداییان (اقلیت)
رفقای مبارز!
در ۴۱ مین سالگرد حماسه سیاهکل، یاد انقلابیون سازمان چریکهای فدایی خلق ایران را، که در سالهای سیاه دیکتاتوری پهلوی جان بر کف رودرروی رژیم شاه قرار گرفتند، گرامی میداریم و بیاد و خاطره آن عزیزان درود میفرستیم.
رفقا! امروز در شرایطی مبارزات انقلابی و جسارت رفقای فدایی در چهار دهه قبل را ارج مینهیم که اوضاع کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، توجه مردم جهان را به خود جلب کرده و همزمان افق روشن و نگرانیهایی نیز نسبت به آینده مبارزات انقلابی تودههای مردم این منطقه از جهان را به وجود آورده است.
افق روشن این مبارزات انقلابی، در شرکت وسیع و فعال تودههای محروم این کشورها، که ناشی از اوضاع سخت اقتصادی، گرانی، بیکاری، بیمسکنی، کمبود خدمات اجتماعی، ناامیدی جوانان به آیندهای روشن و تضاد هر چه بیشتر اختلافات طبقاتی، نشأت گرفته است. کارگران، زحمتکشان و تودههای محروم این منطقه از جهان، خواهان تغییرات اساسی و بهتر شدن وضعیت معیشتی خود هستند و این در حالی است که، نه بورژوازی حاکم و نه اپوزیسیون بورژوایی لیبرال این کشورها، در شرایط بحران سرمایه جهانی قادر نیستند، هیچ تغییری در وضعیت بد اقتصادی تودههای مردم بوجود آورند.
اما نگرانی از آینده این انقلابات نیز از این واقعیت ناشی میشود که، در طول حاکمیت سیاه چندین دهه دیکتاتوری و خفقان بورژوایی در این منطقه، تنها نیروهای اپوزیسیون اسلامی این کشورها به درجات معینی اجازه فعالیت سیاسی داشتهاند. اتحادیههای مستقل کارگری، کمونیستها، احزاب و سازمانهای پیشرو و تشکلهای رادیکال و انقلابی زنان و دانشجویان، در این کشورها مداوماً زیر فشار و کنترل دولتهای حاکم بوده و توان سازمان دادن و رهبری کردن مبارزات مردم از آنان سلب شده است. در چنین وضعیتی کشورهای امپریالیستی و در رأس آنان امپریالیزم آمریکا قادر است با کمک ارتش این کشورها و تحکیم موقعیت اپوزیسیون لیبرال آنان، انقلاب تودههای مردم را به شکست و ناکامی بکشاند. همانگونه که در جریان انقلاب ۱۳۵۷ مردم ایران، قادر شد، آن را به شکست بکشاند.
رفقای عزیز! در ۴۱ مین سال یاد انقلابیون سیاهکل و ارج نهادن، به از جان گذشتگی آنان، جنبش آزادیخواهانه گستردهای بر علیه رژیم جمهوری اسلامی و برای همان اهداف تحقق نیافته انقلاب ۱۳۵۷ مردم ایران در جریان است. امروز وظیفه ما است که درسهای آن انقلاب و شکست پر از فاجعه آن را با هشیاری و روشنبینی دنبال کنیم. اصلاحطلبان حکومتی که امروز در صف مخالفان جناح حاکم قرار گرفتهاند خود از پایهگذاران همین رژیم بودند و رسالت خود را نجات رژیم اسلامی از بحران سیاسی گسترده و عمیقی قرار دادهاند که در آن گرفتار آمده است.
طبقه کارگر و نیروهای چپ و کمونیست آن جریانی هستند که میتوانند جامعه ایران را از خطر ادامه حاکمیت این رژیم در شکل و سیمای دیگری نجات دهند. این شرایط وظایف خطیری را در مقابل نیروهای چپ و کمونیست در ایران قرار میدهد. در این راستا ما سیاست همکاری و نزدیکی مبارزاتی بیشتری را در همه سطوح بین نیروهایی که با گرایشات مختلف در این طیف قرار می گیرند، ضروری میدانیم و به سهم خود آماده هستیم جوابگوی الزامات آن باشیم. بار دیگر سالگرد حماسه سیاهکل و یاد انقلابیون سازمان چریکهای فدایی خلق را گرامی میداریم.
۲۶ / ۲ / ۲۰۱۱
پیام شورای ایرانیان دمکرات و مترقی شهر ماینتس به مناسبت بزرگداشت روز سیاهکل
رفقای گرامی ما چهلمین سالگرد حماسه سیاهکل را به شما و همه مبارزان راه آزادی و سوسیالیسم تبریک میگوییم.
این که بعد از گذشت چهل سال هنوز نیز این روز گرامی داشته میشود خود نشان از اهمیت این روز جایگاه بلند عمل مبارزانی است که در راه بهروزی انسانها و آزادی و سوسیالیسم از هیچ تلاش و کوشش و جانفشانی دریغ نورزیدند.
با وجود اینکه دهه چهل شمسی به انتهای خود میرسید اما از به پایان رسیدن زمستان سرد و تاریک و طولانی دیکتاتوری و استبداد و سرکوب خبری نبود / اما ناگهان اخگری فروزان نقطه پایانی بر فصل جزیره سکوت و تردید نهاد و تولد جنبش نوین کمونیستی ایران را اعلام نمود.
و بدین ترتیب با تولد نسل نوینی از کمونیستهای جوان و انقلابی فصلی تازه در جنبش انقلابی ایران آغاز گشت. این روز براستی گرامی داشتنی است.
چهل سال پیش از این رژیم سرکوبگر و استبدادی شاه با تمام نیروی خود سعی نمود با سرکوب و نابودی این حرکت تا آنجا که ممکن است آنرا کم اهمیت جلوه داده و از تأثیرات مثبت و جاذبه آن در فضای سیاسی جامعه بکاهد.
امروز نیز تاریخنویسان رسوا و بدنام رژیم جمهوری اسلامی در تلاشند با واژگون جلوه دادن واقعیات / اهمیت سترگ این واقعه تاریخی را کتمان کنند اما حماسه سیاهکل چونان اخگری فروزان در دل شب / همچنان آذین تقویم مبارزاتی کارگران و زحمتکشان ایران در بهمن ماه خواهد ماند.
گرامی باد یاد همه جانباختگان راه آزادی و سوسیالیسم
۲۶ / ۲ / ۲۰۱۱
نظرات شما