روی کار آمدن جریانات دست راستی و فاشیستی در برخی کشورهای جهان نه تنها با برانگیختن و تشدید احساسات شووینیستی و فاشیستی، مهاجرستیزی، اعمال فشار بر جنبش‌های دمکراتیک و دستآوردهای مبارزاتی همراه بوده، بلکه در عرصه اقتصادی نیز دست‌اوردهای مبارزاتی جنبش طبقه کارگر طی سده های اخیر را وسیعاً مورد تهاجم قرار داده است. زمامداران فاشیست به محض کسب قدرت، در رؤیای آفریدن شرایطی هستند که کارگران در دوران انقلاب صنعتی و در سده های ۱۸ و ۱۹ میلادی با آن مواجه بودند.
دولت فاشیستی «خاویر می لی» در آرژانتین که ژانویه سال ۲۰۲۴ به قدرت رسید، در اولین سالگرد تشکیل دولت‌اش، خبر از لایحه‌ای داد که به موجب آن ساعات کار روزانه به ۱۲ ساعت و تعداد روزهای کاری در هفته به ۶ روز افزایش خواهد یافت. همچنین طبق این لایحه بخشی از دستمزد کارگران به صورت کوپن تهیه ارزاق عمومی پرداخت و مرخصی و تعطیلات نیز حذف خواهند شد.
«خولیو کوردرو» وزیر کار آرژانتین روز ۵ ژانویه سال جاری در یک کنفرانس مطبوعاتی، مفاد این لایحه ضدکارگری را اعلام کرد. این بخشی از مجموعه اقداماتی است که دولت فاشیستی آرژانتین تحت عنوان «ترغیب سرمایه گذاری و اشتغال» در دستور کار قرار داده است. اقداماتی که زندگی و معیشت کارگران و توده‌های زحمتکش این کشور را بیش از پیش نشانه گرفته است.
این اقدامات ضدکارگری که بازگشت به شرایط دهشتناک کار در کارخانه‌ها و مانوفاکتورها در دوران انقلاب صنعتی است، بخشی از برنامه‌های دولت «می لی» است که با شعارهای پوپولیستی و عوامفریبانه بر موج اعتراضات توده‌ای علیه احزاب حاکم وقت، سوار شد و یک سال پیش در آرژانتین – کشوری با نرخ تورمی سه رقمی- به قدرت رسید. کشوری که در دهه‌های اخیر درگیر بحران‌های عمیق اقتصادی، بیکاری، فقر، تورم، فساد، چپاول و غرق در قروض و بدهی‌های داخلی و خارجی است.
او که در کارزارهای تبلیغاتی‌اش ، با ارّه برقی ظاهر می‌شد، خود را «آنارکو- کاپیتالیستی» نامید که می‌خواهد حشو و زوائد سیستم را با ارّه ببُرد و به دور بیاندازد و دولت را حتی الامکان کوچک کند. «می لی» با کوچک کردن دولت – که شعار همه دست راستی‌های شبه فاشیست است- و کاهش هزینه‌های آن و اجرای یک سلسله سیاست‌ها از جمله اخراج‌های وسیع، کاهش و یا حذف خدمات رفاهی میلیونها کارگر و زحمتکش این کشور توانسته است عجالتاً نرخ تورم را کاهش دهد. در نتیجه این سیاست‌ها که با ریاضت اقتصادی گره خورده‌اند، نرخ تورم ظاهراً به ۷ / ۲ درصد کاهش یافته است. کاهش نرخ تورم البته به معنای کاهش بحران اقتصادی در این کشور نیست. برعکس، باراین کاهش تورم بر دوش میلیونها تن از کارگران و زحمتکشان این کشور است که با فقر و کاهش قدرت خرید و بی چشم اندازی روبروهستند.
در واقع دولت «می لی» با یک مجموعه اقدامات، شرایطی مهیا کرده که عجالتاً سرمایه گذاری‌ها بویژه سرمایه گذاری‌های خارجی در این کشور را تسهیل کند. امری که در دهه‌های گذشته بخاطر وضعیت بحرانی اقتصادی و اقتصاد ورشکسته این کشور عملا متوقف شده بود. دولت «می لی» با کند کردن روند کاهش ارزش «پزو» – واحد پول آرژانتین- و کاهش نرخ تورم بدنبال فراهم آوردن زمینه‌ای برای جذب و تسهیل این سرمایه گذاریهاست. اخراج کارگران، افزایش ساعات کار روزانه به ۱۲ ساعت آنهم ۶ روز در هفته، هدیه دولت او به سرمایه داران داخلی و خارجی و حمله‌ای آشکار به وضعیت معیشت کارگران و توده‌های زحمتکش این کشور، از جمله ۵ میلیون بازنشسته است. «می لی» هم در تبلیغات انتخاباتی خود و هم در دورانی که به قدرت رسید، به سرمایه داران خارجی وعده داده بود تا سال ۲۰۲۵ زمینه‌های لازم برای سرمایه‌گذاری‌های آنها در آرژانتین را مهیا کند. چنین نیز کرد. این اقدامات همچنین موجب خواهد شد که اعتبار از دست رفته این کشور برای دریافت وام از صندوق بین المللی پول، احیا شود.
تا سپتامبر سال ۲۰۲۴، هنگامی که مجلس این کشور طرح افزایش مقرری بازنشستگی را در دستور کار خود قرار داده بود، «می لی» از طریق ساخت و پاخت با حزب میانه این کشور، حق وتوی مصوبات مجلس را برای خود دست و پا کرد تا بتواند در صورت تصویب افزایش مقرری بازنشستگی، آن را وتو کند. به پاس همراهی و همدلی ۸۲ نماینده‌ای که با آراء خود، حق وتو را به «می لی» داده بودند و مانع از تصویب افزایش مقرری بازنشستگی شده بودند، آنها به ضیافتی باشکوه در قصر ریاست جمهوری دعوت شدند و به جشن و پایکوبی پرداحتند. این در حالی بود که همزمان با آن ضیافت شرم‌آور، بازنشستگان معترض، فعالین چپ و فعالین اتحادیه‌ها که در خیابانها تجمع کرده بودند از سوی پلیس و نیروهای ضدشورش با گاز اشک آور و باتوم مورد حمله قرار گرفتند. با وجود این اعتراضات بازنشستگان از جمله بازنشستگان فرهنگی، بازنشستگان بخش بهداشت و درمان چندین روز ادامه یافت.
هزینه سیاستهای ریاضت اقتصادی «می لی» چگونه تامین شده است؟ بخشی از آن از قِبَل اخراج ۳۰ هزار تن از کارکنان بخش دولتی -تحت عنوان صرفه‌جوئی در هزینه‌های دولتی- تامین شده است. به گزارش مرکز اقتصاد سیاسی آرژانتین، نیمی از هزینه‌های جراحی اقتصادی «می لی» از طریق کاهش مستمری بازنشستگان وهمچنین کاهش هزینه‌های پروژه‌های عمرانی این کشور تامین شده است. پس از روی کار آمدن «می لی» ۳۰ درصد پروژه‌های ساخت و ساز و عمرانی در آرژانتین متوقف شد. از سوی دیگر حذف یارانه‌های حمل و نقل و انرژی موجب افزایش ۳۰۰ درصدی کرایه اتوبوس و قطار شد و قیمت برق و گاز ۴۳۰ درصد افزایش یافت. افزایش قیمت‌ها، قدرت خرید بازنشستگان و کارگران و اقشار زحمتکش را کاهش داده و آنها را از پرداخت ضروری‌ترین هزینه‌ها از جمله اجاره خانه و آب و برق عاجز کرده است. تحت این شرایط طی یک سال گذشته، ۵ میلیون نفر به فقر کشیده شده‌اند . در حال حاضر ۵۳ درصد مردم آرژانتین در فقر به سر می‌برند که بخش عمده‌ای از آنان را بازنشستگان و کارگران بخش کشاورزی و عمرانی تشکیل می‌دهند. مجله آمریکائی «نیویورکر» در ماه دسامبر در مطلب مفصلی که در مورد رویدادهای یکسال اخیر آرژانتین و بررسی کارنامه «می لی» منتشر کرده، از جمله به وضعیت اسف‌بار بازنشستگان این کشور پرداخته و با تنی چند از آنها به گفتگو نشسته است. در این گفتگوها، بازنشستگان به کاهش روز به روز قدرت خریدشان و فشارهای ناشی از آن اشاره کرد‌ه‌اند. این فشارها بحدی است که آنها باید هر ماه بین پرداخت کرایه خانه و یا پرداخت هزینه‌های درمانی و بهداشت یا پرداخت قبوض آب و برق یکی را انتخاب کنند و گرنه از پس هر دو بر نخواهند آمد. افزایش هزینه های اولیه بحدی است که به رواج شیوه اعتراضی امتناع از پرداخت قبوض منجر شده است.
بازنشستگان تنها گروه معترض و مخالف سیاست های دولت فاشیستی «می لی» نیستند. طبق ارزیابی‌ها و نظرسنجی‌های رسمی این کشور – که الزاماً دقیق و همه جانبه نیز نیستند- ۴۵ درصد آرژانتینی‌ها نه تنها هیچگونه توهمی به سیاستهای دولت «می لی» و کاهش موقت نرخ تورم ندارند، بلکه مخالف این دولت و سیاستهای ارتجاعی و ضدکارگری آن هستند و به شعارها و وعده‌ها نیز وقعی نمی‌گذارند. حتی اقتصاددانان بورژوازی نیز اقدامات و سیاستهای اقتصادی دولت آرژانتین را سیاستی «با دوام» و «موثر» نمی‌دانند و اقدامات «می لی» را قمار سیاسی و شوک اقتصادی می‌نامند که قادر نخواهد بود در دراز مدت معضلات عمیق اقتصادی این کشور را برطرف کند.
در واقع امر، آنچه تحت حاکمیت جریانات دست راستی، شووینیست و شبه فاشیست هم در عرصه سیاست و هم در اقتصاد سر باز می‌کند، چهره عریان نظام سرمایه داری است. گندآبی مملو از ستم، استثمار، فقر، فساد، لمپنیسم و ضدیت با هر پدیده و دستآورد مترقی که کارگران و اقشار و توده‌های زحمتکش با مبارزات‌شان به آن دست یافته‌اند. عریان(تر) شدن چهره نظام سرمایه داری، این انتخاب را بیش از پیش در برابر بشریت قرار داده است: سوسیالیسم یا بربریت!
نظرات شما