در حالیکه جنگ، کشتار و جنایت علیه مردم بیدفاع غزه بیوقفه ادامه دارد، در شرایطی که صدها هزار تن از ساکنان این منطقه ماههاست بهجای نان، گلوله و بمب دریافت میکنند، در شرایطی که بیش از ۶۳ هزار تن از مردم غیرنظامی در نتیجه حملات جنونآمیز دولت فاشیست اسرائیل جان خود را از دست دادهاند و در شرایطی که غزه به تلی از آوار و ویرانی تبدیل شده است، بارقههای بیشتری از امید و همبستگی بینالمللی و مردمی با غزه پدیدار شدهاند.
مارش بهسوی غزه» -که از این پس در این مقاله به اختصار «مارش» بهکار برده میشود– نام ابتکاری تودهای و جهانی است که به همت تنی چند از فعالان ضد جنگ در کشورهای مختلف کلید خورد و بهسرعت، با حمایت اتحادیههای کارگری، گروهها و فعالان ضد جنگ در بیش از ۱۳۰ کشور، به جنبشی جهانی تبدیل شد، جنبشی علیه جنگ و اشغال و محاصره، علیه بیتفاوتی و ناکارآمدی سازمانهای جهانی، و جنبشی با خواستها و مطالبات مشخص، از جمله پایاندادن به گرسنگی مردم غزه.
«مارش» راهپیمایی ۵۰ کیلومتری است که از روز ۱۵ ژوئن – برابر با ۲۵ خرداد – از العریش در صحرای سینا آغاز شده و طی ۳ روز پیادهروی به سمت مرز رفح ادامه مییابد. هزاران تن از شرکتکنندگان در این «مارش» ابتدا در محلی در نزدیکی قاهره گرد هم آمدند و سپس با اتوبوس به العریش رفته تا همراه و همگام با یکدیگر، این اقدام جهانی را آغاز کنند. انتخاب مرز رفح، تصادفی نیست، این نقطه مرزی مدتهاست از سوی رژیم فاشیست و جنایتکار اسرائیل به روی محمولههای غذایی بسته شده تا مردم غزه در گرسنگی و قحطی نگاه داشته شوند. شرکتکنندگان در «مارش» قصد دارند با ایجاد کریدوری انسانی در مرز رفح بر ضرورت باز شدن کریدورهای غذایی و بشردوستانه تأکید کنند و با اعمال فشار سیاسی و رسانهای، از دولتهای همسایه و حامی اسرائیل بخواهند تا این تراژدی را پایان دهند.
مبتکرین این حرکت نمادین و پرقدرت، در سایتی که به این «مارش» اختصاص دارد، در مورد چرایی راهاندازی این ابتکار، از جمله چنین گفتهاند: «مارش بهسوی غزه نمادی است از تغییر ژئوپلیتیک اعتراضات مردمی. این حرکت بازتعریفی است از عدالت جهانی آنهم در شرایطی که نهادها و ساختارهای رسمی بینالمللی یا ناتواناند و یا همدست جنایتکاران. کاروانهایی که برای شرکت در این مارش از کشورهای مختلف به حرکت در میآیند، حامل این پیاماند که انسانگرایی و انساندوستی هنوز زنده است و میتواند – و باید – پژواک صدای آنانی باشد که در زیر بمباران و آوار و یا با گرسنگی و قحطی دستوپنجه نرم میکنند.»
سازماندهندگان این «مارش» خواهان لغو کامل و فوری محاصره غزه از سوی اسرائیل و بازگشایی گذرگاههای زمینی، دریایی و هوایی، پایان اشغال نظامی و توقف شهرکسازی در کرانه باختری، دسترسی بدون مانع به کمکهای بشردوستانه برای ساکنان غزه، پایان حمایت نظامی و سیاسی از اسرائیل و اعمال تحریمهای بینالمللی علیه ناقضان حقوق بشر و دادخواهی بینالمللی برای قربانیان جنگی و نسلکشی در غزه در مراجع قضایی مانند دیوان بینالمللی کیفری هستند.
علاوه بر این مطالبات، شعارهای تبلیغی چون «آتشبس فوری – عدالت پایدار»، «صهیونیسم یعنی نژادپرستی»، «آپارتاید را در هم شکنیم»، «پایان محاصره»، «آزادی غزه»، «دیگر سکوت کافی است»، «نه به همدستی با جنایت» و شعار «از کیپتاون تا غزه، یک مبارزهی مشترک» مطرح شدهاند. شعار آخر به شباهتهای جنایات اخیر در اسرائیل با جنایات در دوران آپارتاید در آفریقای جنوبی اشاره دارد.
لازم به ذکر است که فعالان سیاسی و جنبشهای ضد تبعیض در آفریقای جنوبی از بدو شروع موج اخیر جنایات اسرائیل در غزه، نقش چشمگیری در کشاندن عوامل جنایت و کشتار – مقامات دولت اسرائیل و همچنین مرتجعین و جنایتکاران حماس – ایفا کردهاند و همچنین در سازماندهی و بسیج برای راهاندازی «مارش» نقش فعالی داشتهاند. علاوه بر این، ایدهی سازماندهی راهپیمایی و یا همان «مارش» از سنت مبارزاتی در دوران آپارتاید در آفریقای جنوبی الهام گرفته است. طی سالهای ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۶ بارها «مارش»های متعددی در مناطق مختلف این کشور به راه افتاد تا افکار عمومی جهان را نسبت به جنایات رژیم آپارتاید آگاه کنند. در سال ۱۹۶۰ گروهی از سیاهپوستان که با راهپیمایی طولانی، خود را به مقر پلیس شهرها رسانده بودند، در حرکتی سمبلیک خود را تسلیم پلیس کردند و خواهان آن شدند تا آنها نیز دستگیر شوند. این واقعه تاریخی که گوشهای از جنایات آپارتاید را به نمایش گذاشت، ۶۹ کشته داد. در اقدام مشابه دیگری در سال ۱۹۷۰، دانشآموزان و دانشجویان دست به راهپیمایی زدند تا توجه جهانیان را به تبعیض سیستماتیک در آموزش و پرورش رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی جلب کنند. این راهپیمایی تاریخی نیز با سرکوب پلیس مواجه شد و به کشته شدن ۱۷۶ دانشآموز انجامید. این ابتکارات نقش مهمی در بیداری جهانی داشتند. از همین روست که نمونههای تاریخی این نوع راهپیماییها، همواره فریادی بوده علیه جنایات بیحد و حصر و ایضاً فریادی علیه سکوت و بیتفاوتی.
فعالان ضد جنگ غزه با الهام از این نمونههای تاریخی، بر آن شدند تا مبارزات ضد جنگ در اقصی نقاط جهان را به هم پیوند زنند. علاوه بر گروهها و فعالان ضد جنگ که طی سالهای اخیر علیه جنایات در غزه متشکل شدهاند، نقش اتحادیههای کارگری و سازمانهای مدافع حقوق بشر، هنرمندان، نویسندگان، فعالان زن، فعالان محیط زیست، روزنامهنگاران، اساتید دانشگاهها، پزشکان و نهادهای حقوق بشر در تودهای و جهانی شدن این ابتکار نقش بسزایی ایفا کردهاند. اتحادیههای کارگری از جمله در آرژانتین، فرانسه، آلمان، ایتالیا، مصر، هند، ژاپن، یونان، ترکیه، دانمارک و سوئد با سازمانها و گروههای ضد جنگ همراه شده و کاروانهایی را بهسوی غزه اعزام کردهاند.
کنفدراسیون بینالمللی اتحادیههای کارگری جهان نیز با انتشار بیانیهای ضمن حمایت از این ابتکار جهانی، خواستار آتشبس فوری و پایاندادن به همه حملات علیه غیرنظامیان شده و خواهان بهرسمیت شناختهشدن دولت فلسطین و محکومیت احداث ۲۲ شهرک جدید توسط اسرائیل در کرانه باختری شده است. در این بیانیه همچنین توجه ویژهای به وضعیت کارگران فلسطینی از ۷ اکتبر تاکنون شده و از جمله چنین آمده است: «بازار کار اسرائیل باید بهروی کارگران فلسطینی باز شود و دستمزدهای معوقه بیش از ۲۰۰ هزار کارگر فلسطینی پرداخت شود». کنفدراسیون بینالمللی اتحادیههای کارگری در این بیانیه یادآور شده است که نهادها و فعالان کارگری فلسطینی شکایات متعددی در مورد نقض حقوق کارگران فلسطینی به این کنفدراسیون و سازمان جهانی کار ارائه کردهاند.
در ایران نیز برخی تشکلهای مستقل کارگری و جمعی از فعالان کارگری، حمایت خود را از مارش بهسوی غزه اعلام داشتند. در بیانیهی سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه چنین آمده است: «در هفتههای اخیر، حرکتهای اعتراضی و هماهنگشدهای از سوی اتحادیههای کارگری، نهادهای مردمی و فعالان مدنی مستقل از سراسر جهان شکل گرفته است که راهپیمایی جهانی بهسوی غزه یکی از نمونههای برجستهی آن است. سندیکای کارگران شرکت واحد از این ابتکارهای مستقل از دولتها، که با هدف پایاندادن به نسلکشی و محاصرهی غزه صورت میگیرد، حمایت میکند و بر ضرورت همبستگی جهانی برای دفاع از کرامت انسانی تأکید دارد.»
مارش بهسوی غزه، با حمایت گستردهی افکار عمومی جهان به کارزاری وسیع تبدیل شده که در آن دهها هزار تن در شبکههای کشوری از طریق پلتفرمهای اجتماعی شکل گرفتهاند. پیوند بیش از ۷۰ هزار تن از فعالان ضد جنگ در سراسر جهان از طریق شبکههای اجتماعی – عمدتاً در تلگرام – هستههای متمرکز و قدرتمندی در بیش از ۸۰ کشور جهان بهوجود آورده که نهتنها در این «مارش» بلکه در اعتراضات و اقدامات آتی تأثیرگذار میتوانند باشند. این شبکهها به یکدیگر متصل شدهاند و طی هماهنگیهای چندماهه، به بسیج و سازماندهی و راهاندازی کاروانها از کشورهای مختلف پرداخته و نهایتاٌ راهی العریش شدهاند. بههم رسیدن این کاروانها در این منطقه، تصویری ماندگار از همبستگی جهانی با تودههای مردم غزه را آفرید. گرچه این کاروانها در کشورهای مختلف با اقدامات سرکوبگرانه مواجه شدند، برخی فعالان آن دستگیر شدند و حتی مورد ضرب و شتم نیروهای سرکوب در فرانسه و یا مصر قرار گرفتند، اما بار دیگر ضرورت قدرت و شکوه مبارزهی سازمانیافتهی جهانی را به نمایش گذاشتند.
صرفنظر از اینکه این نیرو و کاروانهای همبسته چگونه و تحت چه شرایطی به مرز رفح برسند – و یا حتی تحت شرایطی نتوانند برسند – این حرکت تاریخی پیشاپیش پیروز و ماندگار شده چرا که به بیداری بیشتر جهانیان انجامیده و به آینهای از وجدان و همبستگی بینالمللی تبدیل شده است.
متن کامل نشریه کار شماره ۱۱۲۴ در فرمت پی دی اف:
نظرات شما