پیشقراولان صنعت نفت

تجمع گسترده و یکپارچه کارگران پیمانی و ارکان ثالث شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی روز سه شنبه ۶ آذر ۱۴۰۳ در مقابل “ستاد مجتمع گاز پارس جنوبی”، مرحله جدیدی را در مبارزات این کارگران و تجمعات سه شنبه های اعتراضی‏شان گشود. برپایی این تجمع چند هزارنفره، به رغم تهدیدهای گوناگون و موانع و محدودیت‏ها، بر پیشرفت مبارزه در صنعت نفت صحه گذاشت و شور و شوق مبارزه را در میان تمام کارگران شاغل در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی و حتی سایر صنایع تقویت کرد. سازماندهی، برگزاری و گستردگی این تجمع آنهم در مرکز حساس و مهمی چون مجتمع گاز پارس جنوبی که شاخک های حسی دستگاه امنیتی و حراست در آن همواره فعال بوده و در دوسال اخیر بسی فعال تر شده است، بسیار مهم است.

دستگاه پلیسی و امنیتی رژیم مدتهاست که برفشارها و اقدامات پلیسی و سرکوبگرانه خود در صنعت نفت و ازجمله مجتمع گاز پارس جنوبی که یکی از مراکز بسیار مهم و حساس تولید گاز است افزوده است. احضار و تهدید فعالان و کارگران پیشرو به امر روزمره حراست و سازمان اطلاعات سپاه تبدیل شده است. تنی چند از کارگران مانند حجت رضایی از پارس جنوبی، یاسر احمدی نژاد و هرمزی از شرکت ملی حفاری اخراج شده اند. اما اعتراض در این مجتمع ازجمله تجمعات اعتراضی هفتگی روزهای سه شنبه در بخشها و پالایشگاه ها و فازهای مختلف به طورمنظم و مجزا ازهم، به مدت ۱۶ هفته ادامه داشت. کارگران نه فقط ازمجموعه‏ی فشارها و تهدیدهای فزاینده نهراسیده، بلکه در مقابل آن دست به مقاومت و اعتراض نیز زده اند. برای نمونه در یکی ازاین تجمعات در پالایشگاه سوم، عوامل حراست به دستور ریاست پالایشگاه از ورود  ۴ تن ازکارگران شرکت کننده در تجمع به دلیل حمل بَنِر و شعاردادن، جلوگیری نموده و سپس آن۴ کارگر را مورد بازخواست و بازجویی قراردادند. این اقدام، واکنش اعتراضی شدید سایر کارگران را درپی داشت و به دنبال آن تمام کارگران این پالایشگاه دست از کارکشیدند و مقابل ساختمان حراست تجمع و تأکید کردند تا بازگشت به کار کامل همکاران خویش، به اعتصاب و تجمع ادامه خواهند داد.رئیس پالایشگاه( مؤذنی) مجبور شد به فوریت مجوز بازگشت به کار آن ۴ کارگر را صادر کند.

کارگران پیمانی پارس جنوبی با این پیگیری و روحیه همبسته، ۱۶ تجمع اعتراضی پیاپی روزهای سه شنبه هر هفته را پشت سر گذاشتند و هشدار دادند اگر به خواستهایشان رسیدگی نشود، در اشکال دیگری دست به اعتراض خواهند زد. به دنبال عدم پاسخگویی و بی اعتنایی کارفرما و وزارت نفت، کارگران پیمانی و ارکان ثالث پارس جنوبی، هفدهمین تجمع جداجدای سه شنبه را به یک تجمع مشترک و واحد ویک تجمع بزرگ تبدیل نموده و نمونه درخشانی از اتحاد مبارزاتی و همبستگی خود را به نمایش گذاشتند. سازماندهی و برپایی این تجمع بزرگ و برجسته در روز سه شنبه ۶ آذر با حضور هزاران کارگر پیمانی و ارکان ثالثی شاغل در بخشهای مختلف پارس جنوبی ازجمله پالایشگاه‏ها و سکوهای گازی و همچنین حضور شماری از خانوده ها، یکبار دیگر نشان داد که هیچ درجه ای از سرکوب و تهدید و فشار نمی‏تواند مبارزه را از دستود کار طبقه کارگر حذف کند. کارگران پیمانی و ارکان ثالث پارس جنوبی بی‏واهمه از تمام تهدیدهای دولتی و خنثی سازی تمام تلاش هایی که به عمل آمد تا به بهانه‏های مختلف مانند حساس بودن و ملتهب بودن اوضاع سیاسی، جلو تجمع را بگیرند، تجمع متحد و یکپارچه خود را پیروزمندانه برپا کردند.

از همان صبح روز سه شنبه ۶ آذر، کارگران پیمانی صنعت نفت و گاز شاغل در پارس جنوبی راهیِ محلی شدند که از قبل برای تجمع تعیین شده بود. کارگران پالایشگاه سوم و پنجم بدون صرف صبحانه مسیر ۵ کیلومتری تا محل تجمع را  با پای پیاده طی کردند و بعد از راه پیمایی طولانی در محل تجمع گرد آمدند. کارگران سایت۲ پارس جنوبی نیز از کنگان با طی کردن مسیر ۷۰ کیلومتری خود را به محل تجمع رساندند. هزاران کارگر پیمانی و ارکان ثالث شاغل در صنعت نفت و گاز در عسلویه، بوشهر و کنگان در مقابل “ستاد مجتمع گاز پارس جنوبی” واقع در شهرستان عسلویه گرد آمدند و یکی از بزرگ ترین میتینگ های کارگری در چند سال اخیر را برپاکردند.

گروهی از اعضای خانواده‏های کارگران، پلاکارد بزرگی که “مطالبات کارگران مجتمع گاز پارس جنوبی ” با حروف درشت بر آن نقش بسته بود در دست داشتند. شعارها پی درپی از بلندگو اعلام می‏شد و کارگران همراه با کف زدن با صدای بلند آن را تکرار می‏کردند. “ازشعار تا عمل، وعده های بی‏ثمر” ، ” یک کلام یک کلام، مزد بدون تبعیض والسلام والسلام”، ” حقوق عادلانه، حق مسلم ماست”، “مدیر ضد کارگر نمی‏خوایم، نمی‏خویم”. کارگران مبارزپارس جنوبی افزون بر این شعارها که اعتراض آشکار علیه مدیران و وعده‏های دروغین و تبعیض فاحش میان دستمزد و مزایای کارگران رسمی و غیر رسمی بود، پلاکارد ها و کاغذ نوشته های متعددی نیز در دست داشتند و خواستار رسیدگی به خواستهای خود شدند.

مهمترین خواست های کارگران عبارتند از: حذف کامل شرکت‏های پیمانکاری، نظام پرداخت هم‏تراز با نیروهای رسمی، اجرای صحیح طرح طبقه بندی مشاغل، اجرای بدون تبعیض ۱۴ روز کار ۱۴ روز استراحت، اجرای طبقه بندی مشاغل برای رانندگان غیر مالک خودرو های استیجاری، عمل به توافقات قبلی از جمله مرخصی استحقاقی و پرداخت حق کمپ. افزون بر این خواست‏ها، کارگران پیمانی و ارکان ثالث در تجمع گسترده خود، خواستهای دیگری چون حق تشکل و تجمع و اعتراض، بازگشت به کار کارگران اخراجی، پایان دادن به بر خورد های امنیتی با کارگران معترض را نیز مطرح نمودند. کارگران مبارز و متحد پیمانی شاغل در مجتمع گاز پارس جنوبی در پایان تجمع گسترده و کم نظیر خویش تأکید کردند چنانچه برخوردهای امنیتی و احضارها و اقداماتی مشابه آن ادامه یابد و چنانچه به خواست‏هایشان رسیدگی نشود، باز هم در اشکال عالی تر و مؤثرتری از مبارزه، به اعتراض روی خواهند آورد. کارگران هشدار دادند که در آن صورت” مسئولیت توقف تمامی امور عملیاتی، تعمیرات و فرایند تولید” متوجه کسانی است که در برابر خواست‏های کارگران قرار گرفته و سیاست حذف و سرکوب را بر کارگران تحمیل می‏کنند.

تجمع گسترده هزاران کارگرپیمانی و ارکان ثالث شاغل در مجتمع گاز پارس جنوبی، به خوبی نشان داد که کارگران به درستی به وعده های دروغین دولت و وزارت نفت ویا کارفرماهای محلی دل خوش نبوده اند. وعده های مکرری که در زمینه “سازماندهی کارکنان دولت” و تبدیل وضعیت کارگران پیمانی و ارکان ثالث داده شده تا این لحظه از حد شعار توخالی فراتر نرفته است. وعده‏ها همگی پوچ و بی‏ثمر از کار درآمده اند. کارگران پیمانی و ارکان ثالث پارس جنوبی بیش از گذشته به این واقعیت پی برده و به تجربه دریافته‏اند که تحقق مطالباتشان در گرو اتحاد و مبارزه و اتخاذ تاکتیک های مؤثر مبارزاتی است. این کارگران، با متانت پرولتری تجمعات جدا جدا را پشت سر گذاشته و به مبارزه در شکل برپایی تجمع مشترک و واحد و سراسری روی آورده اند  و مهمتر اینکه در همان حال، روند ادامه و افق مبارزات خویش را به روشنی ترسیم کرده‏اند؛ “توقف تمامی امور عملیاتی” ، ” توقف تعمیرات” ، ” توقف فرایند تولید” و این یعنی اعتصاب و خواباندن چرخ تولید. اعتصاب همان تاکتیک حیاتی است که نفت و گاز به آن نیاز دارد. اعتصاب همان شیوه مؤثر مبارزه کارگری است که مسیر پیشرفت‏های بزرگ جنبش طبقه کارگر را هموار می‏کند.اعتصاب در نفت، همان غول خفته ای است  که از هم اکنون پشت تمام مدیران و رؤسای پالایشگاه‏های گاز در مجتمع پارس جنوبی و فراتر ازآن پشت وزیر نفت و کابینه و مجلس و امثال آن را به لرزه افکنده است. بیهوده نیست که امثال ابراهیم رضایی نماینده دشتستان در صحن مجلس از تبعیض آشکار نسبت به نیروهای ارکان ثالث حرف می‏زند، پز طرفداری از کارگر به خود می‏گیرد و حتی از احضار وزیر نفت به مجلس سخن می‏گوید و بالاخره از ” بغرنج‏تر شدن موضوع” بخوان تشدید اعتراض و اعتصاب اظهار نگرانی می‏کند. بازدیدهای مکرر وزیر و دیگر مقامات وزارت نفت، معاون رئیس جمهور، استاندار بوشهر و امثال آن  از مناطق جنوب و سخنان گوناگونی که در مورد گاز و نفت و کارگران ارکان ثالث بر زبان راندند، انتصاب مدیر عامل جدید در مجتمع گاز پارس جنوبی، تعویض رئیس امور هماهنگی و نظارت برتولید این مجتمع و انتصاب مدیران جدید در برخی پالایشگاه‏ها از جمله پالایشگاه یکم، هفتم و نهم، همگی گویای این واقعیت است که نهادهای حکومتی برای خواباندن ماجرای اعتراض کارگران و جلوگیری از ادامه یا تکرار آن خصوصاً پیشگیری از هرگونه اعتصاب به تکاپو افتاده اند و از ادامه مبارزه در نفت و اعتصاب در نفت به شدت نگران‏اند و خود را باخته‏اند.

این نگرانی البته بی جهت نیست. چنانکه پیش ازاین اشاره شد مجتمع گاز پارس جنوبی، یکی از قطب های بسیار مهم و حساس تولید گاز است. شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی (  (SPGC در سال ۱۳۷۷به منظور بهره برداری از میدان گازی پارس جنوبی که یکی از بزرگترین منابع گازی جهان است تأسیس شد. این منابع بر روی خط مرزی مشترک ایران و قطر در عمق حدود ۳ هزار متری زیر کف خلیج فارس و حدود ۱۰۵ کیلومتری سواحل ایران قرار دارد و یکی از اصلی‌ترین منابع انرژی کشور به شمار می‌رود. مساحت این میدان ۹۷۰۰ کیلومتر مربع است که سهم متعلق به ایران ۳۷۰۰ کیلومتر مربع وسعت دارد.  ذخیره گاز این بخش از میدان ۱۴ تریلیون متر مکعب گاز به همراه ۱۸ میلیارد بشکه میعانات گازی است که حدود ۸ درصد از کل گاز دنیا و نزدیک به نیمی از ذخائر گاز کشور را شامل می‌شود. گاز این میدان در قالب ۲۴ فاز به ساحل منتقل و جهت فراورش و تولید محصولات مختلف وارد ۱۹ پالایشگاه می‏شود. این پالایشگاه ها به غیر ازپالایشگاه اول که شامل یک فاز است بقیه شامل دو تا سه فازاند. در هر فاز دوسکوی عملیاتی سر چاهی نصب شده که هر کدام ظرفیت ۱۲ تا ۱۶ چاه را دارند. گاز و میعانات گازی به وسیله خطوط لوله به فاصله حدود ۱۰۰ کیلومتر به خشکی و پالایشگاه ساحلی منتقل می‏شود. شایان ذکر اینکه پالایشگاه‏ها و فازهای جدیدی نیز در حال ساخت و افزایش هستند.

مجتمع گاز پارس جنوبی نقش مهمی در تأمین گاز مصرف داخلی و گاز صادراتی دارد. این مجتمع بزرگترین تأمین کننده گاز طبیعی مصرف داخلی و صادرات خارجی است.آمار های انتشاریافته حاکی از آن است که تولید روزانه گاز در پارس جنوبی ۷۱۱ میلیون متر مکعب بوده که رکورد قبلی در سال ۱۴۰۲ یعنی۷۰۶ میلیون متر مکعب را پشت سر گذاشته است. گاز تولید شده در صدها چاه و ۴۰ سکوی دریایی در پارس جنوبی، ۷۰ درصد گاز کشور را تأمین می‏کند. معاون وزیر نفت و مدیر عامل شرکت ملی گاز در بازدید اخیر خود از مجتمع گار پارس جنوبی مورخ ۸ آذر گفت: روزانه ۵۸۰ میلیون متر مکعب گاز از پالایشگاه‏های پارس جنوبی به خطوط سراسری تزریق می‏شود.

در مجتمع گاز پارس جنوبی ۱۸ هزار نفر شاغل هستند که غیر از مدیران و  کادر اداری، بقیه همه کارگر هستند که عموماً با تحصیلات فوق دیپلم، لیسانس و بالاتر و تخصص های لازم به کار مشغولند و این چرخ بزرگ با دست آن ها به چرخش در میاید. بخش اعظم نیروی کار شاغل در این مجتمع را کارگران غیر رسمی از نمونه کارگران پیمانی و ارکان ثالث تشکیل می‏دهند که زیر پوشش شرکت های پیمانکاری کار می‏کنند. این کارگران در حالیکه از لحاظ نوع کار همان وظایف کارگران رسمی را انجام می‏دهند اما دستمزد بسیار پائین تری دریافت می‏کنند و از مزایای یک کارگر رسمی محروم‏اند. درحال حاضر بیش از ۱۰۰ هزار کارگر پیمانی و ارکان ثالثی در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی چنین وضعیتی دارند که هزاران تن از آن ها روز سه شنبه ۶ آذر در اعتراض به وضعیت شغلی و تبعیض مزدی و برای برچیدن شرکت های پیمانکاری دست به تجمعی گسترده زدند.

کارگران پیمانی و ارکان ثالث مجتمع گاز پارس جنوبی ازاین موقعیت برخوردارند که با ادامه تجمعات و اتخاذ تاکتیک اعتصاب، وزارت نفت و کارفرمایان محلی را به عقب نشینی وادار کنند. تجمع گسترده کارگران مجتمع پارس جنوبی، عملاً مرحله جدیدی را در مبارزات این کارگران گشوده است. با تجمع گسترده، هماهنگ و خوب سازماندهی شده‏ی کارگران پیمانی و ارکان ثالث شاغل در مجتمع گاز پارس جنوبی، موقعیت این کارگران به عنوان نیروی پیشقراول صنعت نفت و یکی از گردان های پیشتاز طبقه کارگر ایران تثبیت شده است.

کارکنان رسمی صنعت نفت که با یک وعده توخالی و شاید امتیازی ناچیز، تجمعات مستمر و هفتگی خود را که از مهر ماه سال ۱۴۰۲ تا اول آبان سال جاری ادامه داشت بوسیده و کنار نهادند، باید از کارگران پیمانی و ارکان ثالث بیاموزند.

جای بسی امید و خوشحالی است که کارگران پیمانی و ارکان ثالث، با هوشیاری، آگاهی و برنامه ریزی دقیق توانستند این حرکت گسترده کارگری را سازمان داده و هماهنگ سازند. این اقدام بزرگ کارگری حاکی از آن است که کارگران مجتمع گاز پارس جنوبی، به خوبی از تجارب پیشین خود بهره برده و در کوران مبارزات خویش، تشکل و آگاهی خود را ارتقا داده‏اند. این کارگران توانسته اند، ارتباط های خوبی میان بخشهای مختلف برقرار کنند و تشکلی را که توانست یک اعتراض و تجمع بزرگ فراواحدی را سازماندهی و هماهنگ کند، پایه ریزی نمایند. وباز جای بسی امیدواری است که این کارگران در ادامه مبارزات خویش، با انسجام و یکدستی بیشتر، دیگر کارگران صنعت نفت و گاز را به میدان مبارزه بکشانند.

نفت و گاز، چشم و چراغ کارگران است. چراغ راباید روشن نگاه داشت تا پرتو آن بر تمام بخش های صنعت نفت و کارگران دیگرصنایع تابانده شود.زنده باد مبارزه و اعتصاب در صنعت نفت.

متن کامل نشریه کار شماره ۱۰۹۸  در فرمت پی دی اف:

POST A COMMENT.